Bệnh vì… “nằm ổ”

Đến giờ, chị Ng.T.A.N (29 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TPHCM)vẫn chưa hết cảm giác rùng mình khi nhớ lại thời kỳ hậu sản vào mùa hè nămngoái.

“Trước khi sinh con, tôi được người nhà ở quê “dọa” đủ điềurằng nếu đi lại, làm việc hay vệ sinh cá nhân tùy tiện sau sinh sẽ dẫn đến nhiềubệnh nên khi sinh con xong, tôi hầu như chỉ nằm” - chị kể.

Hậu quả của hơn 3 tuần nằm lì trên giường là chị đau mỏitoàn thân, đi lại khó khăn và bị nhiễm trùng hậu sản do nằm nhiều khiến sản dịchứ đọng trong cơ thể. Và cũng do chị kiêng vệ sinh cơ thể nên bé trai của chị bịrối loạn tiêu hóa vì bú mẹ.

Biến chứng hậu sản

BS Trần Ngọc Hải, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp Bệnh viện(BV) Từ Dũ, cho rằng hầu hết các quan niệm kiêng cữ sau sinh vốn chỉ để bảo vệngười phụ nữ và em bé trong giai đoạn còn yếu sau cuộc “vượt cạn”, tránh cáctác nhân gây hại từ bên ngoài; còn kiêng sao cho khoa học và phù hợp với hoàn cảnhsống hiện tại mới là vấn đề.

Đối với một sản phụ sinh thường, không biến chứng thì saukhi sinh họ được hướng dẫn nằm nghỉ trong vòng 4-6 giờ, sau đó bắt đầu ngồi dậy,vận động nhẹ nhàng, tập đi lại trong phòng... Với phụ nữ sinh mổ thì nên tậpsau 24 giờ. Việc vận động sớm không những không gây yếu chân tay như nhiều ngườinghĩ mà còn giúp máu huyết lưu thông tốt hơn, các cơ chế tuần hoàn, bài tiết,tiêu hóa... được vận hành trơn tru trở lại, sản dịch dễ thoát ra, góp phần giúpngười phụ nữ sớm phục hồi.

BS Nguyễn Ngọc Thông, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏesinh sản TPHCM, cảnh báo rằng việc nằm quá lâu sau sinh có thể dẫn đến nhiều biếnchứng như bế sản dịch gây nhiễm trùng, liệt bàng quang, liệt ruột... Vận động sớmvà đúng cách còn giúp tử cung co hồi tốt, ngăn ngừa nguy cơ băng huyết.

Về vấn đề vệ sinh cơ thể, BS Thông nhấn mạnh việc kiêng ởđây chỉ là kiêng dầm nước lạnh quá lâu chứ không phải không được đụng vào nước.Việc đánh răng rất cần thiết và chẳng gây tác hại gì cả. Còn gội đầu, tắm rửa vẫnphải làm hằng ngày nhưng nên chú ý tắm trong phòng không bị gió lùa, sử dụng nướcấm và tắm nhanh, không ngâm mình trong bồn, lau khô sau tắm. Nên chú ý vệ sinhvùng kín và vết mổ (nếu sinh mổ) theo hướng dẫn của nhân viên y tế và vệ sinhvùng ngực khi cho bé bú. Trong ngày đầu sau sinh, nếu mệt quá không tắm thì phảilau mình sạch sẽ bằng nước ấm. Không vệ sinh cơ thể không chỉ gây khó chịu màcòn dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng cho cả mẹ và con.

Hãy chăm con nhiềuhơn

Nhiều phụ nữ do kiêng vận động, kiêng nước nên cũng kiêngluôn nhiều bước trong việc chăm con, đặc biệt là khi gia đình có người chăm sóckhiến em bé không được gần mẹ, thậm chí ít khi được mẹ bế bồng vì mẹ kiêng vậnđộng. Tuy nhiên, theo BS Hải, khi được xuất viện về nhà, tức mẹ và con đều đã ổnđịnh, người phụ nữ có thể tắm gội cho mình và con, chăm sóc con và làm những việclặt vặt trong nhà mà không cần kiêng gì, chỉ không được vận động quá mạnh nhưkhuân vác nặng hay tham gia lao động ngoài xã hội trong thời kỳ hậu sản (6 tuầnđầu). Chế độ dinh dưỡng nên đa dạng, đủ chất và dễ tiêu, ăn đủ no, không quá ítvà cũng không cần thiết phải “ăn cho 2 người” mới có sữa.

BS Thông khuyên thân nhân nên giúp sản phụ trong công việcnhà để người mẹ có thời gian chăm con. Trẻ được mẹ hay bồng bế, săn sóc tronggiai đoạn đầu đời sẽ nhạy cảm hơn với âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ, mau ổn địnhnhịp sinh học, giúp 2 mẹ con có tình cảm gắn bó hơn và từ đó quá trình phát triểnthần kinh, vận động sẽ tốt hơn. Đặc biệt sau khi sinh, nên tuân thủ hướng dẫn củacơ sở y tế để cho bé “da kề da” với mẹ và bú mẹ ngay trong giờ đầu sau sinh.

Theo Anh Thư

Người lao động