Giám đốc Châu Á CLB Manchester City mê hát xẩm

Tối 20/1, đêm diễn “Xẩm và đời” vinhdanh nghệ thuật Xẩm tại Nhà hát lớn đã diễn ra thành công. Được biết chươngtrình đã rơi vào cảnh “cháy vé” từ trước đó. Trước giờ diễn, khán giả đã tới ngồikín khán phòng của Nhà Hát Lớn và ở lại cho đến những phút cuối cùng.

Bên ngoài Nhà hát Lớn, từ buổi chiều,đã có rất đông khán giả đứng ngóng trông để có thể mua một tấm vé vào xem chươngtrình, nhiều người đã đứng đợi đến tận khi cánh cửa Nhà Hát Lớn khép lại mới ravề trong sự nuối tiếc vì không thể mua được vé.

Những chi tiết này đã khiến ê-kípthực hiện chương trình “Xẩm và đời” vô cùng xúc động. Trước khi chương trìnhdiễn ra, ê-kíp thực hiện đã có rất nhiều lo lắng về mức độ quan tâm của khán giảđối với chương trình.

Tới dự đêm diễn “Xẩm và đời” đặc biệtcó Nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu, Thứ trưởng Vương Duy Biên, GS - Anh hùnglao động Vũ Khiêu, Thiếu tướng - nhà văn Hữu Ước… cùng nhiều học giả khác.

Càng bất ngờ hơn khi đêm diễn có mộtvị khán giả đặc biệt - Giám đốc khu vực Châu Á của CLB Manchester City - ôngStephan Cieplik. Đến Việt Nam công tác đúng thời điểm tổ chức đêm diễn, ôngStephan Cieplik đã dành thời gian để tới nghe xẩm. Chia sẻ sau đêm diễn, ôngbày tỏ cảm tình đặc biệt với bộ môn hát xẩm, mặc dù không hiểu ngôn ngữ xẩm nhưngâm nhạc xẩm đã lôi cuốn ông từ đầu đến cuối chương trình.

Giám đốc khu vực Châu Á của CLB ManchesterCity - ông Stephan Cieplik - đã ở lại nghe xẩm đến hết chương trình.

Trong lần “khoác áo gấm” vào Nhà HátLớn lần này, xẩm đã được tái hiện trên sân khấu trong bối cảnh một Hà Nội trầmmặc, tĩnh lặng và cổ kính của thập niên 1950-1960, khi đó, hát xẩm là một nétđẹp của văn hoá Hà Thành.

Toàn bộ sân khấu hiện lên như một conphố cổ khiến người nghe có cảm giác như mình đang ngồi trên vỉa hè một phố cũ, lặngnghe một gia đình xẩm hát. Trong vai trò người dẫn chuyện, nhà thơ Vũ QuầnPhương và người đẹp Trà Ngọc Hằng ngồi bên hiên một quán cà phê để cùng tròchuyện về xẩm, về đời.

Cuộc trò chuyện của hai con ngườithuộc hai thế hệ đã cho thấy sự chảy trôi của lịch sử hát xẩm, sự tồn tại vàphát triển của xẩm trong dòng chảy từ quá khứ đến hiện tại.

Đêm diễn được bắt đầu bằng những bàixẩm cổ như Lỡ bước sang ngang, Cô hàngnước, Quyết chí tu thân, Anh xẩm…, rồi bắt sang các bài xẩm lời mới kể về nhữngvấn đề thời sự, thể hiện tâm tư của con người trong cuộc sống hôm nay như Xẩm rau má, Tiễu trừ cướp biển…

Đặc biệt nhất là phần xẩm thử nghiệmkết hợp với các loại hình nghệ thuật hiện đại như beatbox, hip hop… Xẩm đã đượclàm mới để dễ dàng “chung sống” với âm nhạc hiện đại hôm nay. Những thử nghiệmnày đã được khán giả đón nhận nhiệt tình.

Dòng chảy tiếp nối của xẩm còn đượcthể hiện ở sự tham gia của nhiều thế hệ nghệ sĩ hát xẩm. Thế hệ “lão làng” cóNSND Xuân Hoạch, NSƯT Thanh Ngoan, NSƯT Thúy Ngần. Thế hệ đương đại có các nghệsĩ Mai Tuyết Hoa, Quang Long. Thế hệ tương lai có các bạn trẻ đang miệt mài họctập để giữ gìn xẩm như Ngọc Trinh, Ngọc Tú, Xuân Tú, Tiến Đô…

NSNDXuân Hoạch

NSƯT Thúy Ngần

Nghệsĩ Quang Long và Mai Tuyết Hoa

Đặc biệt, thế hệ mầm non còn có cáccô bé 10-12 tuổi say mê xẩm như bé Ngọc Anh, Hồng Nga. Bé Ngọc Anh là cháu củaNSƯT Thanh Ngoan. Bé Hồng Nga là cháu của Nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu. Mớihọc hát xẩm chưa lâu, Hồng Nga thể hiện bài “Thập ân 10 điều” - một bài khó củaxẩm và nhận được những tràng pháo tay khích lệ của khán giả.

Bé Hồng Nga - cháu ngoại Nguyên Tổngbí thư Lê Khả Phiêu.

Nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu đãtới tham dự chương trình.

Nghệ sĩ Xuân Hoạch - Thanh Ngoan vàbé Ngọc Anh hóa thân thành một gia đình xẩm.

Khi các nghệ sĩ hát xẩm “Tiễu trừcướp biển”, một ca khúc lời mới xoay quanh vấn đề bảo vệ chủ quyền biển đảo củaViệt Nam, nhiều khán giả đã đứng dậy vỗ tay cổ vũ.

Phần xẩm thử nghiệm luôn khiến ê-kípthực hiện lo lắng nhất, bởi không chắc khán giả sẽ tiếp nhận những sự cách tân đốivới bộ môn nghệ thuật đậm chất dân gian như xẩm. Nhưng thực tế đêm diễn đã chothấy một sự ủng hộ nhiệt thành. Ca sĩ Hà Linh với “Anh Khoá hồi sinh”, beatboxMinh Kiên cùng biểu diễn với các nghệ sĩ bài xẩm “Dứa dại không gai” đã đưa lạihơi thở mới cho xẩm.

Nữca sĩ Hà Linh

BeatboxMinh Kiên

Những người yêu xẩm cũng đã rất xúcđộng khi con gái cố nghệ nhân Hà Thị Cầu - chị Nguyễn Thị Mận - đã tái hiện dángdấp cụ Cầu ngày nào với bài xẩm nổi tiếng “Ơn Đảng trọn đời”.

ChịNguyễn Thị Mận - con gái cố nghệ nhân Hà Thị Cầu

Một chi tiết thú vị trong chươngtrình là khi “vợ chồng xẩm” Khương Cường - Giáng Ly thể hiện hình ảnh đôi vợchồng xẩm nghèo đi hát khi vãn chợ, không có tiền, nhà thơ Vũ Quần Phương đãthương cảm bỏ tiền vào bị xẩm, nhanh chóng khán giả cũng bước lên sân khấu bỏtiền vào bị.

“Vợchồng nhà xẩm” Khương Cường - Giáng Ly.

Nhàthơ Vũ Quần Phương cho tiền vợ chồng nhà xẩm.

Sự đa dạng, nhiều màu sắc của xẩm trongđêm diễn “Xẩm và Đời” đã làm hài lòng khán giả. Đây là một chương trình ý nghĩađể vinh danh xẩm, để xẩm hiện hữu rõ nét hơn trong đời sống nghệ thuật đươngđại và giúp tiếp thêm động lực để nghệ sĩ xẩm trở lại với khán giả thủ đô trongnhững năm sau.

Bài: Bích Ngọc
Ảnh: Hải Bá - Như Hoàn