Chấn động với biến đổi gien phôi thai người

Các nhà nghiên cứu tại Trường ĐH Trung Sơn (TP Quảng Châu, tỉnhQuảng Đông) mới đây khẳng định họ đã can thiệp vào phôi thai để thay đổi giengây chứng rối loạn máu chết người.

“Không cần thiết, vôđạo đức”

Được đứng đầu bởi giáo sư Hoàng Quân Tựu, công trình trên xuấthiện trên tạp chí Protein and Cell hôm 18/4 sau khi chuyên san Nature andScience từ chối đăng vì lý do đạo đức.

Có thể được xem là khám phá lớn nhất thế kỷ về công nghệsinh học, nhóm nghiên cứu cho biết đã dùng kỹ thuật biến đổi gien CRISPR/Cas9 đểthay đổi loại gien có khả năng gây rối loạn máu dẫn đến tử vong.

Kỹ thuật CRISPR công bố năm 2012, sử dụng một protein có nguồngốc vi khuẩn để cắt bỏ một gien đặc biệt, cùng lúc đó thay thế bằng một phân tửkhác. Kỹ thuật này đã được giới khoa học các nước nghiên cứu trên tế bào trưởngthành và trên động vật nhưng chưa bao giờ thử nghiệm với phôi thai người.

Nhóm nghiên cứu của giáo sư Hoàng giới thiệu gien mới được cấyghép thành công ở 28 phôi thai trong tổng số 86 phôi được thử nghiệm. Theo nhómnày, họ sử dụng phôi thai được tạo ra từ thụ tinh trong ống nghiệm nhưng khôngcó khả năng phát triển.

Ít nhất 4 nhóm nghiên cứu Trung Quốc đang theo đuổi việcthay đổi gien phôi thai người Ảnh: USAISPA.COM

Giám đốc Trung tâm Theo dõi gien con người (Anh), tiến sĩDavid King, nhận xét: “Thông tin này gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng phải cómột lệnh cấm toàn cầu ngay lập tức về việc tạo ra những đứa trẻ được thiết kế sẵn.Điều quan trọng nhất là không để xảy ra một tương lai mà người giàu có thể“mua” người nối dõi với những lợi thế di truyền”.

Cũng theo ông King, hiện đã có nhiều cách để chữa chứng rốiloạn máu. Do đó, nghiên cứu của nhóm nhà khoa học Trung Quốc có thể được ghivào lịch sử như một bước tiến của khoa học nhưng hoàn toàn “không cần thiết vàvô đạo đức”.

Tranh cãi dữ dội

Một số nhà khoa học khác lo lắng khi công nghệ trên đạt đếnmức độ chính xác, nó có thể được sử dụng để tạo ra con người với những đặc tínhmong muốn. Các nhà nghiên cứu phương Tây cho rằng biến đổi gien có thể giúp chamẹ chủ động biến con cái trở nên đẹp, thông minh, hoàn hảo hơn nhưng vấp phải vấnđề đạo đức và đi ngược lại sự phát triển tự nhiên.

Ông George Daley, nhà sinh học tế bào gốc thuộc Trường Ykhoa Harvard (Mỹ), cho rằng đó là phương pháp không an toàn, không nên thực hiệnvào lúc này và có lẽ là không bao giờ. “Nghiên cứu là một dấu mốc nhưng cũng làlời cảnh tỉnh với bất cứ ai nghĩ rằng đã sẵn sàng để thử nghiệm việc loại trừgien mang bệnh”.

Tuy nhiên, những người ủng hộ tin rằng thành công này là khởiđầu cho việc nghiên cứu phương pháp loại bỏ mọi căn bệnh nan y, qua đó giảithoát con người khỏi những căn bệnh di truyền như chứng xơ nang hoặc một số cănbệnh ung thư. Giáo sư Trần Quốc Cường của Trường ĐH Thanh Hoa (Trung Quốc) nói:“Việc biến đổi gien của con người cung cấp giải pháp chữa được nhiều loại bệnh,duy trì sức khỏe, giữ tuổi trẻ, sống lâu. Những điều này sẽ khả thi trong tươnglai, giải phóng mọi người khỏi đau khổ”.

Quan điểm trên vấp phải phản ứng vì chưa ai lường trước đượchậu quả của việc thay đổi gien đối với các thế hệ sau. Ngay trên tạp chíProtein and Cell, các tác giả thừa nhận việc chỉnh sửa gien đã gây đột biếnkhông lường trước ở một số gien khác. “Tôi nghĩ có thể tiếp tục nghiên cứunhưng phải giữ bí mật trong phòng thí nghiệm. Biến đổi gien bừa bãi có thể khiếnloài người tuyệt chủng”, ông Triệu ThếDân, nhà sinh vật học của Trường ĐH Phục Đán (Thượng Hải), nói.

Phát biểu “bí mật nghiên cứu” càng gây lo ngại khi một nguồntin Trung Quốc tiết lộ có ít nhất 4 nhóm nghiên cứu khác đang theo đuổi việcthay đổi gien phôi thai người.

Theo Huệ Bình

Người lao động