Chủ nhà nghỉ có được quay lén camera để đi tố?

Thứ hai - 06/04/2015 11:55

Chủ nhà nghỉ có được quay lén camera để đi tố?

Vị thẩm phán bị chủ khách sạn đặt camera quay lén cảnh mua dâm rồi tố đến cơ quan chức năng. Hành vi đặt camera quay lén của chủ khách sạn đã vi phạm pháp luật như thế nào?

Việcông Triệu Đức Nhật (chủ nhà nghỉ tại xã Ea Tý, huyện Ea Kar, Đắk Lắk) đã quayclip cảnh ông NgVB - một cán bộ TAND huyện này mua dâm rồi sau đó tố cáo đanggây xôn xao dư luận. Đặc biệt hơn, ông Nhật cho biết còn nhiều clip mua dâm củanhiều cán bộ khác của huyện tại nhà nghỉ và sẽ tiếp tục làm đơn tố cáo trong thờigian tới. Mọi việc đang được Thường trực Huyện ủy Ea Kar (nơi ông Nhật gửi đơn)làm rõ trắng đen. Sai phạm của ông B. và các cán bộ khác nếu có thì sẽ bị xử lýtheo pháp luật.

Nhưngtừ sự kiện này, nhiều vấn đề pháp lý đã nảy sinh thu hút ý kiến luận bàn củacác chuyên gia.

Ai cũng có quyền về hình ảnh

Trướchết, hành vi tự ý lắp đặt camera ghi lại mọi hoạt động trong phòng tại nhà nghỉcủa nhiều khách thuê phòng do vợ chồng ông Nhật thực hiện có được luật pháp chophép?

TheoTS Nguyễn Văn Tiến (giảng viên khoa Luật dân sự, Trường ĐH Luật TP.HCM), chưaxét đến yếu tố người bị quay lén là ai nhưng hành vi này là vi phạm về bí mật đờitư của công dân quy định tại BLDS. Bởi quy định về hoạt động kinh doanh nhà nghỉ,khách sạn hiện nay chỉ cho phép người chủ lắp đặt hệ thống camera ở khu vựchành lang và nơi sinh hoạt tập thể như cổng ra vào, thang máy, phòng ăn tậptrung... Mục đích là để người chủ theo dõi an ninh và bảo vệ khách hàng trongtrường hợp cần thiết. Việc lắp đặt máy ghi hình, ghi âm ở những nơi riêng tư nhưtrong phòng ngủ, nhà vệ sinh của khách sạn, nhà nghỉ là vi phạm về bí mật đời tưcủa công dân được quy định tại Điều 38 BLDS. “Bất luận vì mục đích gì thì việctự ý lén ghi hình người khác cũng là vi phạm bí mật đời tư” - TS Tiến nói.

ThS-luậtsư (LS) Bùi Quốc Tuấn (Đoàn LS TP.HCM) cho rằng hành vi của vợ chồng ông Nhậtcòn vi phạm quyền về hình ảnh cá nhân theo Điều 31 BLDS. Nếu như phòng ngủ nàocũng có gắn camera thì chứng tỏ người khách nào thuê phòng cũng bị quay lén cảnhsinh hoạt riêng tư. Như vậy quyền về hình ảnh của cá nhân đã bị vợ chồng chủnhà trọ xâm phạm một cách nghiêm trọng nếu họ dùng hình ảnh ấy vào những mụcđích khác nhau như gửi cho cơ quan chức năng, tung lên mạng... Trong vụ này, ítnhất vợ chồng ông Nhật đã sử dụng hình ảnh đó để tố cáo một cán bộ tòa án mà vịcán bộ này cũng được BLDS bảo vệ với tư cách là một công dân.

“Khôngđợi đến lúc chủ nhà nghỉ đem clip tố cáo với cơ quan chức năng hay tung lên mạngmới là vi phạm pháp luật. Chỉ riêng hành vi đặt camera quay lén người kháctrong phòng nghỉ (dù chỉ là quay để bạn thân xem hoặc cho bạn bè cùng xem) cũngđã là xâm phạm bí mật đời tư của công dân được pháp luật bảo vệ” - LS NguyễnHoàng Anh (Đoàn LS TP.HCM) bổ sung thêm.

Có hay không dấu hiệu hình sự?

Vấnđề pháp lý thứ hai là việc ông Nhật dùng clip để tố cáo cán bộ nhà nước (trướcmắt là thẩm phán TAND huyện), có dấu hiệu của tội phạm hình sự hay không?

TSTiến và LS Lê Văn Bình (Đoàn LS TP.HCM) cùng quan điểm là không thể xem xéttrách nhiệm hình sự trong trường hợp này. Hai ông nói nếu ông Nhật dùng clip đógửi cho cá nhân ông B., gia đình hoặc cơ quan quản lý của ông B. với mục đíchthông qua đó nhằm tạo áp lực để tống tiền ông B. thì hành vi ấy cấu thành tội cưỡngđoạt tài sản. Nhưng thực tế vụ này ông Nhật tố cáo chỉ nhằm mục đích đòi lại tiềnđã bỏ ra “chạy án” cho vợ thì dấu hiệu hình sự chưa rõ ràng. Có thể hiểu rằngvì tức chuyện cũ nên ông Nhật muốn trả thù bằng cách dùng clip để đòi tiền chứkhông phải vì lòng tham mà dùng clip làm phương tiện để kiếm tiền. TS Tiến chốt:“Theo tôi, hành vi trên chỉ vi phạm quy định của BLDS chứ không vi phạm BLHS”.

Đồngtình, LS Hoàng Kim Vinh (Chủ nhiệm Đoàn LS tỉnh Bình Phước) phân tích, với tưcách là công dân thì ông Nhật có quyền tố cáo khi thấy cán bộ nhà nước vi phạmtư cách đạo đức. Đặc biệt trong bối cảnh trước đó ông B. đã nhận tiền để hứa hẹn“chạy án” cho vợ, qua đây sẽ làm cơ sở cho cơ quan quản lý cán bộ đó biết sự thậtvề cán bộ của mình để xử lý. Hành vi quay lén của chủ khách sạn trước đó có thểvi phạm bí mật đời tư nhưng không vi phạm luật hình sự.

TheoLS Bùi Quốc Tuấn, nếu chứng minh được ông Nhật sử dụng trái phép hình ảnh nhằmmục đích làm nhục người khác thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tộilàm nhục người khác theo Điều 121 BLHS.

Tómtắt vụ việc

NhưPháp Luật TP.HCM đã phản ánh, trong đơn ông Nhật trình bày, từ năm 2008 đếnnăm 2011, ông NgVB nhiều lần vào nhà nghỉ do vợ ông làm chủ để mua dâm, mộttrong những lần đó vợ ông Nhật đã quay lại được một clip dài 35 phút. Năm 2011,vợ ông Nhật bị bắt và bị xử năm năm tù tội chứa mại dâm. Vì vụ án này, ông Nhậtđã bán nhà nghỉ và bỏ ra 200 triệu đồng để “chạy án” cho vợ. Ông NgVB nằmtrong số người được ông Nhật đưa tiền “chạy án”, tuy nhiên vợ ông vẫn khôngthể thoát tội và ông nhiều lần đòi lại tiền nhưng không được. Mới đây, tronglúc dọn dẹp nhà cửa, ông Nhật vô tình tìm được băng quay lại clip mua dâm củaông NgVB nên đã làm đơn tố cáo với mục đích đòi lại số tiền “chạy án”. ÔngNguyễn Xuân Cử - Phó Bí thư Huyện ủy Ea Kar cho biết ông NgVB đang là huyện ủyviên nhiệm kỳ 2010-2015, thuộc diện cơ cấu. Hiện Thường trực Huyện ủy đã mờiông NgVB lên làm việc và yêu cầu viết bản tường trình chi tiết, nếu đúng nhưtố cáo thì sẽ kiên quyết xử lý, không bao che.

Ngoàiđơn tố cáo ông NgVB, ông Nhật cũng cho biết vợ ông đã quay lại clip mua dâm củanhiều cán bộ khác của huyện tại nhà nghỉ và sẽ tiếp tục làm đơn tố cáo trongthời gian tới...

“Cánhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh cá nhân phải đượcngười đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dânsự, chưa đủ 15 tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặcngười đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp vì lợi ích công cộng hoặcpháp luật có quy định khác. Nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khácmà xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh” - Điều 31 BLDSquy định về quyền của cá nhân đối với hình ảnh.

“Việcthu thập, công bố thông tin, tư liệu về đời tư của cá nhân phải được người đóđồng ý; trường hợp người đó chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ 15 tuổithì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện củangười đó đồng ý, trừ trường hợp thu thập, công bố thông tin, tư liệu theo quyếtđịnh của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền” - Điều 38 BLDS quy định về quyền bímật đời tư.

Theo THANHTÙNG

Pháp luật TP HồChí Minh

Nguồn tin: Báo điện tử Dân Trí