Vụ “nhiễm HIV oan” hơn 10 năm: Có được bồi thường không?

Trao đổi với Dântrí ngày 11/4, Trung tướng Tạ Xuân Bình - Phó tổng cục trưởngTổng cục Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (Tổng cục VIII), BộCông an - cho biết cơ quan này chưa nhận được hồ sơ của anh Hoàng KhắcSửu (SN 1973, trú tại phường Nghi Thu, thị xã Cửa Lò, Nghệ An) -người bị kết luận nhiễm HIV nhưng hơn 10 năm sau mới phát hiện khôngbị bệnh.

“Khi nào nhận được hồ sơ của anh ấy và nghiên cứukỹ lưỡng mới có thể trả lời cụ thể”- tướng Bình nói.

Trong khi đó, một cựu lãnh đạo Tổng cục VIII (đề nghịkhông nêu tên) cho rằng trường hợp bị kết luận nhiễm HIV nhầm như anhHoàng Khắc Sửu là cực kỳ hi hữu. “Theo thông tư liên tịch giữa ngànhcông an và y tế hướng dẫn thực hiện việc này thì toàn bộ việc xétnghiệm HIV/AIDS, kết quả xét nghiệm thuộc ngành y tế. Bên trại giamchỉ quản lý về giam giữ mà thôi. Theo tôi được biết, từ trước tớinay chưa có quy định nào về việc bồi thường do xét nghiệm nhầm nhưthế này cả”- vị này nói.

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Văn Hậu - Phóchủ tịch Hội luật gia TPHCM - khẳng định khi cơ quan nhà nước gâythiệt hại cho người dân thì phải bồi thường.

“Trước hết anh Hoàng Khắc Sửu phải có đơn yêu cầu cơquan liên quan trong việc này xem xét giải quyết xin lỗi, bồi thườngcho những tổn thất tinh thần mà mình đã phải gánh chịu trong suốtthời gian bị tiếng oan nhiễm HIV đó. Từ đó hai ngành công an và y tếmới có cơ sở để ngồi lại với nhau, lục lại hồ sơ vụ việc xem tráchnhiệm thuộc về đơn vị nào. Việc này rất quan trọng, bởi nó sẽ trởthành bài học trong phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việcxét nghiệm, kết luận một phạm nhân nào đó nhiễm phải căn bệnh thếkỷ trong tương lai”- luật sư Hậu nói.

Ông Hậu cho rằng thời điểm 10-13 năm trước, công nghệy tế phục vụ xét nghiệm nhiễm HIV/AIDS chưa hiện đại như hiện nay,nếu không muốn nói là còn nhiều hạn chế. Tuy nhiên, để kết luận mộtcon người có nhiễm HIV hay không, thông thường phải trải qua nhiều lầnxét nghiệm trong một khoảng thời gian nhất định nào đó. “Tại sao anhSửu đã trở về địa phương, được quản lý ở trung tâm y tế suốt nhiềunăm nhưng không được đưa đi khám sức khỏe, xét nghiệm HIV ?”- ông Hậuđặt vấn đề.

Như Dân trí đãliên tục phản ánh, năm 2003, anh Hoàng Khắc Sửu đang thụ án tại Trại giam số3 - Bộ Công an đóng tại huyện Tân Kỳ (Nghệ An) được đưa đi lấy máu xét nghiệmtheo chương trình giám sát trọng điểm do Ban AIDS thực hiện. Kết quả cho thấyanh Hoàng Khắc Sửu bị nhiễm HIV. Khoảng năm 2004, 2005, thông qua một ngườiquen làm trong ngành y tế, gia đình biết tin anh Sửu bị nhiễm HIV. Vào thờiđiểm này, anh Sửu hoàn toàn không biết có kết quả xét nghiệm mình dương tínhvới kháng thể HIV.

“Lúc hay tin tôi sốc lắm, nghĩ đời mình coi như vứt rồi.Nhiều đêm không ngủ được đâm ra nghĩ quẩn, muốn chết đi cho rồi nhưng thươngmẹ. Mình ở trong trại dằn vặt một thì mẹ ở ngoài khổ tâm 10 vì bị hàng xóm lánggiềng kỳ thị, xa lánh. Mình có hút chích chơi bời đâu mà nhiễm được?”- anh Sửunhớ lại.

Ngày 9/9/2014 anh Sửu đến Trung tâm phòng chống HIV/AIDSNghệ An kiểm tra. Kết quả “âm tính với HIV”. Chưa dám tin, anh Sửu lại đến Bệnhviện đa khoa Nghệ An kiểm tra, lần này kết quả vẫn là “âm tính với HIV”. Ngày26/12/2014, tức là sau 3 tháng kể từ lần xét nghiệm đầu tiên, anh Sửu đến Trungtâm phòng chống HIV/AIDS để xét nghiệm lại lần nữa và được kết luận không pháthiện kháng thể HIV trong máu.

Tuy nhiên đến nay chưa có cơ quan nào đứng ra nhậntrách nhiệm trong việc kết luận anh Sửu bị “nhiễm HIV oan”.