2016: Ôtô nhập nguyên bản đồng loạt xuống giá

Lắp rápđắt hơn nhập khẩu

Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đếnnăm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 và Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tôViệt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 để ra mục tiêu đưa công nghiệp ôtô trở thành ngành sản xuất quan trọng trong nền kinh tế đất nước, đáp ứng phầnlớn nhu cầu về xe trong nước vào năm 2030.

Thế nhưng, khi chiến lược và quy hoạch ra đời là lúc nhiềuDN tính bỏ sản xuất chuyển sang nhập khẩu.

Ông Yoshihisa Maruta - Tổng giám đốc Toyota Việt Nam chobiết, trong bối cảnh sản xuất trong nước chưa đủ mạnh, số lượng nhà cung cấplinh kiện nội địa hóa chưa nhiều, thì việc nhập khẩu phụ tùng linh kiện về để lắpráp rất tốn kém. Đến 2018, khi thuế suất thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từASEAN về Việt Nam giảm còn 0%, việc nhập linh kiện về lắp một mẫu xe còn khiếngiá xe cao hơn việc nhập khẩu xe nguyên chiếc từ Thái Lan, Indonesia hayMalaysia.

Cũng theo ông Yoshihisa Maruta, để sản xuất một mẫu xe, cầnthời gian chuẩn bị 3 năm. Lấy thời điểm 2018 làm mốc, trừ lùi đi thì 2015 làlúc các DN sẽ phải quyết định đầu tư nếu muốn tiếp tục sản xuất. Tuy nhiên, cácchính sách cụ thể để khuyến khích DN đầu tư sản xuất nhằm phát triển ngành côngnghiệp ô tô đến nay vẫn chưa có; vì vậy, tất cả các DN ô tô vẫn chưa thể đưa raquyết định.

Khi thuếnhập khẩu về 0% thì lắp ráp xe trong nước có khi đắt hơn nhập khẩu xe nguyênchiếc từ Thái Lan, Indonesia, Malaysia.

Các DN ô tô cho rằng, khi thuế suất thuế nhập khẩu về 0%thì chi phí sản xuất ô tô tại Việt Nam cao hơn Thái Lan, Indonessia từ 20-30%khiến xe sản xuất lắp ráp trong nước khó cạnh tranh với xe nhập khẩu. Để pháttriển ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam, Chính phủ cần có các chính sách cụthể bù đắp chênh lệch về chi phí sản xuất cho xe trong nước. Cùng với đó là giảmthuế phí và các thủ tục hành chính rườm rà nhằm hỗ trợ cho thị trường trong nướcđạt quy mô tiềm năng.

Đến nay các chính sách cụ thể vẫn đang được các cơ quanchức năng soạn thảo. Tuy nhiên, một số DN cho biết, chính sách chỉ hướng tới việcxây dựng lại cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe lắp ráp trong nước và xenhập khẩu nguyên chiếc.

Nâng thuếtiêu thụ đặc biệt với xe nhập?

Hiện tại thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô nhậpkhẩu nguyên chiếc hay ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước cùng dung tích động cơlà như nhau và không có sự phân biệt, nhưng thời điểm tính thuế đối với xe nhậpkhẩu và xe sản xuất trong nước khác nhau, nên tiền thuế của xe sản xuất, lắpráp trong nước phải nộp cao hơn so với xe nhập khẩu nguyên chiếc.

Hiện thuếsuất thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô nhập khẩu nguyên chiếc hay ô tô sản xuất,lắp ráp trong nước cùng dung tích động cơ là như nhau

Thời điểm tính thuế tiêu thụ đặc biệt với xe nhập khẩunguyên chiếc là ở ngay khâu nhập khẩu, tức là theo giá CIF đã có cước và phí bảohiểm. Trong khi đó, với xe lắp ráp trong nước, thời điểm tính tiêu thụ đặc biệtlà khi bán ra cho đại lý. Nghĩa là, mức giá để tính thuế tiêu thụ đặc biệt đã cộngthêm cả lợi nhuận của DN, cước vận chuyển từ nơi sản xuất đến đại lý và một sốchi phí khác như quảng cáo...

Với cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt như đang áp dụng,giá xe sản xuất trong nước và xe nhập khẩu nguyên chiếc tương đương sẽ chênh lệchnhau khoảng 5%. Các DN cho biết, dù giải quyết được vấn đề này, vẫn chưa đủ khỏalấp chênh lệch lớn giữa xe nhập khẩu nguyên chiếc và xe lắp ráp trong nước.

Ông Bùi Ngọc Huyên - Tổng giám đốc Vinaxukhi cho biết, mộtsố DN ô tô có đề xuất tính thuế tiêu thụ đặc biệt dựa trên hóa đơn nhập khẩu. Tứclà cùng áp dụng mức thuế suất như nhau, nhưng căn cứ vào hóa đơn nhập khẩu đểtính. Nếu DN nào sử dụng nhiều linh kiện xuất trong nước, nhập khẩu ít thì thuếsẽ thấp và ngược lại. Chính sách này các nước như Thái Lan, Malaysia thực hiệntừ lâu rồi, nhưng cũng không biết có được chấp nhận hay không, đến nay cũngkhông rõ như thế nào.

Theo ông Trần Bá Dương - Chủ tịch Tập đoàn ô tô Trường Hảithì lộ trình giảm thuế theo cam kết gia nhập AFTA với ô tô đang đến gần, vì vậycần sớm đưa ra định hướng cho nhà sản xuất yên tâm. Mục tiêu của phát triểncông nghiệp ô tô là đẩy mạnh và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa. Muốn vậy phải pháttriển công nghiệp hỗ trợ. Tuy nhiên, để phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, trướchết cần duy trì được sự tồn tại của các DN lắp ráp ô tô. Không có lắp ráp khôngthể có sản xuất linh kiện.

Tiền thuếcủa xe sản xuất, lắp ráp trong nước phải nộp cao hơn so với xe nhập khẩu nguyênchiếc.

"Sự thành công của ô tô Hàn Quốc cho thấy, nếu khôngcó DN lắp ráp như Hyundai, Kia ... sẽ không bao giờ có công nghiệp hỗ trợ. NếuDN thấy lắp ráp không hiệu quả bỏ đi thì mọi chiến lược hay quy hoạch đều chấmhết', ông Dương nói

Ông Yoshihisa Maruta - Tổng giám đốc Toyota Việt Nam, tới2018 nhập xe nguyên chiếc về bán dễ dàng hơn là nhập linh kiện về, gỡ ra rồi lạilắp lại. Từ 2016 thuế suất thuế nhập khẩu ô tô từ ASEAN về Việt Nam giảm còn40%, các nhà sản xuất sắp phải đưa ra quyết định cho riêng mình mà không thể chờđợi.

Mới đây, ông Brett Wheatley - Phó chủ tịch phụ trách Tiếpthị bán hàng và dịch vụ của Ford châu Á-Thái Bình Dương cho biết, các chínhsách phát triển sản xuất ô tô của Việt Nam vẫn chưa đủ để cho phép các DN đẩy mạnhđầu tư vào đây, vì vậy cách lựa chọn tốt nhất để chiếm lĩnh thị trường là nhậpxe nguyên về phân phối.

Thực tế cho thấy với phân khúc xe pick up, trước đây có mộtsố DN ô ô lắp ráp, cung cấp cho thị trường trong nước và xuất khẩu, nhưng saukhi thuế suất thuế nhập khẩu giảm xuống còn 5%, đến nay không còn DN nào lắpráp nữa mà chuyển sang nhập khẩu nguyên chiếc về phân phối.

Theo Trần Thủy

Vef