Chân dung xác ướp não to khác thường do bệnh hiếm

Các nhà nghiên cứu lần đầu tiên hé lộ gương mặt xác ướp của một thiếu niên Ai Cập mắc bệnh phì đại não sống cách đây 2.300 năm.

Minirdis là một quý tộc Ai Cập cổ đại và chỉ mới 14 tuổi khi qua đời. Cậu là con trai của một gia đình sùng đạo và được định sẵn là người kế thừa công việc của người cha tên Inaros, một thầy tu thờ thần sinh sản Min. Tuy nhiên, Minirdis chết trẻ và xác ướp của cậu nằm nguyên vẹn tại nghĩa trang Akhmim ở vùng Thượng Ai Cập cho tới khi được phát hiện vào năm 1925. Các nhà khoa học đứng đầu là Cicero Moraes, chuyên gia thiết kế 3D người Brazil, tái tạo lại gương mặt của Minirdis và chẩn đoán thiếu niên này mắc một hội chứng hiếm gặp, Mail hôm 22/11 đưa tin.

Gương mặt xác ướp của Minirdis. (Ảnh: Cicero Moraes)

Theo Moraes và cộng sự, Minirdis mắc chứng phì đại não, hội chứng khiến não lớn khác thường. "Khi nghiên cứu thể tích hộp sọ, chúng tôi rất ấn tượng với kích thước của nó. Tôi nhận thấy quan tài dường như dành cho một người lớn tuổi hơn xác ướp, nhưng ngay cả vậy, phần đầu vẫn chiếm gần hết chiều dài của nó. Do đó, mặt người chết bị xoay đi, nếu không nắp quan tài không thể đóng lại", Moraes cho biết.

Một hộp sọ được xem là mắc chứng phì đại nếu chu vi đầu lệch chuẩn gấp hơn 2,5 lần so với độ tuổi và giới tính của cá nhân. Trong trường hợp này, chu vi đầu và thể tích não của xác ướp lệch chuẩn gấp hơn 3 lần.

Chân dung của Minirdis được phục dựng bằng mô hình kỹ thuật số hóa hộp sọ, sau đó bổ sung thêm mô mềm. Quá trình diễn ra với dữ liệu lấy từ người sống, bao gồm nhóm có độ tuổi tương ứng. Ngoài ra, hộp sọ và cấu trúc da của một người hiến tặng được tái tạo trên máy tính và biến dạng cho tới khi phù hợp với kích thước của Minirdis, giúp hé lộ gương mặt người chết. Theo Moraes, đó là một gương mặt trẻ trung và non nớt.

Các nhà nghiên cứu biết tới tên của xác ướp và cha cậu thông qua chữ khắc trên quan tài. Moraes cho rằng cậu có cuộc sống giàu có về vật chất và phong phú về tinh thần. Dù vậy, nhóm nghiên cứu không thể xác định rõ nguyên nhân cái chết của Minirdis.

Chứng phù đại não có thể cản trở phát triển, ảnh hưởng tới trí tuệ, gây động kinh, thậm chí liệt. Hiện nay, xác ướp của Minirdis đang nằm trong bộ sưu tập tại Bảo tàng Field tại Chicago.

• Tái hiện gương mặt xác ướp 1.600 tuổi của nữ quý tộc Peru
• Phục dựng gương mặt người phụ nữ 5.700 năm trước
• Mục sở thị gương mặt người đàn ông chết cách đây 10.000 năm