“Mục sở thị” nơi nuôi dê duy nhất ở phố biển

Nuôi dê bên lòng phố

Cách trung tâm thành phố NhaTrang hơn 10km về phía Nam, vùng đất Phước Đồng từ lâu được biết đến là vùngnuôi dê duy nhất ở thành phố này. Ông Phạm Thái Học (58 tuổi, thôn Phước Lộc,xã Phước Đồng), cho biết, gia đình ông nuôi dê cách đây hơn 5 năm. Ban đầu,vùng đất Phước Lộc, nơi gia đình ông sinh sống đất đồi rất rộng, chỉ có contrai ông mua dê về thả “lụi”. Lâu dần, đàn dê có vẻ thích hợp với điều kiện thổnhưỡng và lớn rất nhanh.

Từ thực tế gia đình khó khăn, ôngHọc tìm tòi, nghiên cứu rồi vay gần 30 triệu đồng thả 10 con dê cái và 1 con dêđực. Từ đó đến nay, đàn dê của gia đình ông sinh sản không ngừng, đến nay đã cóhơn 60 con. Dê ở Phước Đồng là dê bách thảo hoặc dê cỏ được chăn nuôi để lấythịt. Dê được nuôi 6 tháng thì xuất bán, cân nặng trung bình khoảng 25-30kg.

Tuy vậy, trong đàn dê của giađình ông Học, một số con từ 4 đến 5 năm tuổi, nặng 45- 50kg; dê con mới sinh nặngkhoảng 7-8kg. “Dê chủ yếu ăn lá rừng ở trên đồi như: lá giang, lá xoài, lá mít,lá sung… Ban ngày lùa dê lên đồi để dê tự kiếm ăn. Ban đêm, đàn dê lại đượclùa về chuồng. Chuồng dê thì làm bằng gỗ, mái lợp tôn, chia từng ngăn nhỏ đểdốt”, ông Học, nói về nghề nuôi dê.

Hiện dê bách thảo có giá 140.000đồng/kg. Mỗi năm gia đình ông Học bán 2 lượt dê, thu về từ 40-50 triệu đồng. “Mớiđây gia đình tôi xuất bán 10 con dê tơ, thu về khoảng 30 triệu đồng”, ông Học,chia sẻ.

Trong khi đó, anh Võ Đình Toàn(thôn Phước Sơn, xã Phước Đồng), người có đàn dê hơn 20 con - cho biết, nuôi dêít tốn kém vì nó tự kiếm ăn. Tận dụng đất đồi rộng, nguồn thức ăn tự nhiênphong phú, dễ kiếm, anh Toàn tâm sự đang tính chuyện nhân rộng số lượng đầu dê.

“Dê khi mới sinh thì nặng khoảngvài kilogam. Sau khi sinh được một buổi thì dê con có thể đi đứng được. Khoảng 5 đến10 ngày thì dê con có thể theo mẹ, theo đàn lên đồi đi kiếm ăn xa”, anh Toàn - tâmsự về quá trình phát triển của dê.

Điều “thú vị” về dê!

Bà Nguyễn Thị Nguyệt (thôn PhướcLộc, xã Phước Đồng), cho biết, dê có 2 loại chính là dê bách thảo và dê cỏ,ngoài ra có một số loại dê lai tạo. Dê mẹ bách thảo sinh 2 con và mỗi năm sinh2 đến 3 lứa. Trong khi đó, dê cỏ mẹ thường sinh lứa đầu 1 con, những lứa tiếptheo sinh 2 con.

Cân nặng tối đa của dê bách thảothường đạt 45-50kg/con, còn dê cỏ chỉ đạt từ 35-40kg/con. So với dê bách thảo,thịt dê cỏ được nhiều người đánh giá là chắc thịt và thơm ngon hơn.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Văn Hưởng, Chủ tịch UBND xã Phước Đồng (TP Nha Trang), cho biết, nghề nuôi dê trên địa bàn xã đã có khoảng 10 năm nay và hiện toàn có hơn 1.000 con dê.

Nhờ nuôi dê, một số hộ đã khấm khá hơn, đem lại thu nhập ổn định cho gia đình. Sắp tới, địa phương sẽ tính tới phương án lập các tổ, nhóm nuôi dê tập trung để hỗ trợ, giúp nhau chăn nuôi, phát triển.

Ông Nguyễn Minh Tuyết (thôn PhướcThượng), một người nuôi dê lâu năm ở xã Phước Đồng, chia sẻ, khi nuôi dê thìthường cho uống nước muối hoặc treo các bao nilong muối ở trong chuồng để dêliếm. Khi đã quen với muối, nếu dê bỏ đi xa vài ngày, bất chợt “lên cơn” thèmmặn thì dê tự tìm về chuồng.Ngoài ra, vẫn có một loại “dê laibò”, nhưng ít được nuôi hơn. Loại dê này có đặc điểm là màu lông vàng, thịt hôi,mùi mồ hôi rất khó chịu và cân nặng từ 70-80kg/con. “Dê lai bò nó to như conbò. Ngồi xa hàng chục mét nhưng vẫn ngửi thấy mùi hôi do mồ hôi tiết ra. Loạidê này giá thương phẩm thấp hơn dê bách thảo một nửa nên ít ai nuôi”, bàNguyệt, so sánh.

Theo ông Tuyết, dê bách thảo ítkhi mắc bệnh, nhưng khi đã mắc thì phải biết cách chữa trị. “Dê thường hay bịđầy hơi do ăn sương trên lá cây vào sáng sớm. Khi dê bị đầy hơi thì phải dùngquả bồ kết đốt lên trộn với xà bông rồi cho vào hậu môn thì hơi sẽ tự tan”, ôngTuyết, bật mí.

Một số hộ dân nuôi dê có kinhnghiệm ở Phước Đồng chia sẻ không nên cho dê giao phối cùng huyết thống. Nếu cótình trạng cận huyết thì dê con sinh ra sẽ rất còi cọc, dị tật, chậm lớn.

Viết Hảo