Dân kêu trời vì nhà máy chế biến bột cá xả thải ô nhiễm

Từ lúc các nhà máy này đi vào vậnhành, cuộc sống của người dân địa phương vì thế bị đảo lộn, việc sản xuất,trồng trọt của bà con cũng ít nhiều bị ảnh hưởng.

Lợi ích chưa thấy đâu, ô nhiễm người dân lãnh đủ

Khi tỉnh này thực hiện chính sáchthu hút đầu tư và tạo điều kiện cho nhiều doanh nghiệp vào xây dựng cơ sở hạtầng, hoạt động tại địa phương đã góp phần giải quyết việc làm cho lao độngtrên địa bàn. Tuy nhiên, những hệ lụy nảy sinh sau khi các nhà máy vận hànhhoạt động như: ô nhiễm không khí, nước thải… gây ảnh hưởng đến cuộc sống củangười dân thì dường như chưa được quan tâm, xử lý?

Trước những phản ánh của ngườidân, chúng tôi đã có mặt tại xã Gio Quang, huyện Gio Linh – địa phương nằm gần vớiKhu công nghiệp Quán Ngang để ghi nhận thực tế và thấy rằng những bức xúc củangười dân là hoàn toàn có cơ sở.

Trong số những đơn vị hoạt độngtại đây, nhà máy chế biến bột cá Hồng Đức Vượng (do doanh nghiệp Trung Quốc đầutư) là “thủ phạm” chính gây ô nhiễm, được phần lớn người dân “vạch mặt, chỉtên”.

Trò chuyện với chúng tôi, ông LêVăn Tiển (ở thôn Trúc Lâm, xã Gio Quang) tỏ ra rất bức xúc: “Từ ngày nhà máyHồng Đức Vượng đi vào hoạt động, đời sống của người dân địa phương rất khổ cực.Không biết nhà máy này sản xuất kiểu gì mà nước thải cứ chảy ra bên ngoài khiếnnguồn nước bị ô nhiễm, đặc quánh một màu đen, diện tích trồng trọt bị nhiễmchất nhơ nên không canh tác được, trâu, bò, gà, vịt cứ bị chết dần”.

Không chỉ bị ảnh hưởng bởi nướcthải mà hàng ngày người dân các địa phương này phải chịu đựng sự “tra tấn” của mùihôi thối do quá trình sản xuất bột cá gây nên. “Nhà máy này hoạt động cả ngàylẫn đêm, gió nồm, gió nam người dân đều bị ảnh hưởng mùi hôi. Người dân chúngtôi đi ra ngoài làm việc phải bịt khẩu trang. Không những thế, mùi hôi thối cònám ảnh trong từng bữa ăn, giấc ngủ. Cùng với đó, nước thải của nhà máy này gâyngứa ngáy, phát sinh nấm, khuẩn” – ông Tiển nói.

Chị Phan Thị Hồng, xã Gio Quang,cho biết: “Ô nhiễm xảy ra từ năm ngoái cho đến nay. Đặc biệt là thời gian gầnđây, nước thải từ nhà máy xả ra ngoài ngày càng nhiều, khiến gia súc bị chết douống phải nước nhiễm bẩn và môi trường sống bị ô nhiễm. Hiện tại, bà con địaphương không thể sử dụng được nước giếng bởi vì có mùi. Trước đây giếng nướcnhà tui trong vắt nhưng giờ đóng váng, rêu, nên không dám uống. Nhiều người sửdụng giếng khoan nhưng cũng không uống được nên phải đi mua nước từ bên ngoài.Gia đình tui làm một mẫu ruộng nhưng vụ vừa rồi lúa bị giảm năng suất một cáchthê thảm, không thu hoạch được bao nhiêu”.

Theo ông Lê Văn Thông, Chủ tịchUBND xã Gio Quang, cho biết: Ngay từ thời điểm nhà máy bột cá Hồng Đức Vượng đivào hoạt động (thời điểm 8/2014), đã phát sinh ô nhiễm. Tuy nhiên, cao điểm từkhoảng đầu tháng 2 cho đến nay, việc ô nhiễm không khí càng trở nên trầm trọng hơndo lượng cá nhập về nhà máy nhiều. Chính quyền địa phương đã nắm bắt ý kiếnphản ánh của người dân và đã kiến nghị lên cấp trên nhưng vấn đề ô nhiễm vẫntiếp diễn và chưa được xử lý triệt để.

Lãnh đạo xã Gio Quang cho biết,các hộ dân tại 2 làng Trúc Lâm, Kỳ Lâm của xã Gio Quang hiện tại đang rơi vàotình trạng thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Bên cạnh đó, nguồn nước tưới tiêucho hoa màu trước đây khá dồi dào nhờ 2 hồ nước nhân tạo Bàu Đinh, Cồn Cườngthì giờ đã bị ô nhiễm quá nặng, không thể làm gì được.

Trả lời về việc địa phương cótham gia giám sát hoạt động tại những cơ sở sản xuất, chế biến này hay không? ÔngThông cho hay: “Cấp xã chúng tôi không đủ thẩm quyền để kiểm tra. Công ty họ hoạtđộng trong khu công nghiệp là thuộc các cơ quan cấp tỉnh quản lý. Quy hoạch nhưthế nào địa phương cũng không nắm rõ. Khi nhà máy đặt ở đó, địa phương chỉ làmthủ tục giải phóng mặt bằng, tạo thuận lợi cho nhà máy hoạt động mà thôi”.

Chậm trễ khắc phục?

Nhà máy sản xuất, chế biến bột cáHồng Đức Vượng được xây dựng trên khuôn viên rộng 30.109 m2. Công suất chế biếncủa nhà máy khoảng 24.000 tấn/năm. Nhà máy này đi vào hoạt động từ đầu năm2013, bắt đầu chạy thử vào tháng 5/2014.

Tuy nhiên, ngay sau khi đi vàohoạt động đã phát sinh một lượng lớn nước thải cùng mùi hôi ra môi trường xungquanh, gây ảnh hưởng đến hàng ngàn hộ dân tại các địa phương sống lân cận nhàmáy. Trước phản ánh của người dân, đoàn kiểm tra của Ban quản lý các Khu kinhtế phối hợp với Sở TN-MT tỉnh Quảng Trị đã xuống kiểm tra và phát hiện nhiềusai phạm tại nhà máy này trong vấn đề đảm bảo môi trường.

Theo biên bản kiểm tra của các cơquan chức trách địa phương, dù đã đi vào hoạt động nhưng Công ty Hồng Đức Vượngchưa có biện pháp thu gom, xử lý chất thải từ khu vực tập kết cá tươi gây nênmùi hôi; chưa xây dựng kho lạnh để chứa và bảo quản nguyên liệu theo nội dungbáo cáo tác động môi trường (DTM) đã được phê duyệt. Hệ thống xử lý nước thảicủa nhà máy chế biến bột cá Hồng Đức Vượng còn thiếu 3 công đoạn: Bể kéo tụ tạobông, bể lắng, bể tuyển nổi. Bên cạnh đó, hệ thống nước thải của nhà máy nàyvượt mức cho phép 70m3/ngày. Biên bản kiểm tra trên cũng đã chỉ rõ nhà máy nàythải chất thải ra môi trường không đạt yêu cầu về vệ sinh môi trường như chủđầu tư đã cam kết.

Từ đó, phía cơ quan chức năngtỉnh Quảng Trị đã đề nghị phía công ty phải thực hiện đầy đủ các cam kết và cóvăn bản gửi cơ quan chức năng tỉnh này thẩm định cho phép mới được vận hành. Tuynhiên, nhà máy Hồng Đức Vượng vẫn “phớt lờ” ý kiến của các cơ quan chức năng vàtiếp tục xả thải, gây ảnh hưởng đến người dân.

Theo một số nguồn tin đáng tincậy chúng tôi nắm được, dù cơ quan chức trách địa phương đã có văn bản yêu cầucông ty này tạm dừng hoạt động để khắc phục những sai phạm trong vấn đề đảm bảomôi trường, nhưng nhà máy Hồng Đức Vượng vẫn “lén lút” hoạt động và xả thải vàoban đêm?

Cùng chúng tôi đi thực tế tạicống xả thải chung của Khu công nghiệp, anh Lý Ngọc Hào – cán bộ xã Gio Quang,cho biết, nguồn nước tại cống này chủ yếu do nhà máy Hồng Đức Vượng thải ra.Vừa bước vào khu vực này, chúng tôi đã cảm nhận được mùi hôi thối nồng nặc,nguồn nước tại đây đặc quánh màu đen cùng nhiều bọt kết tủa trắng xóa.

Trao đổi với chúng tôi, ông TrầnVăn Hóa, Phó trưởng ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Quảng Trị thừa nhận việc Nhàmáy Hồng Đức Vượng gây nên những ảnh hưởng về môi trường cho người dân địaphương như phản ánh là đúng thực tế.

Ông Hóa cho biết: “Lúc đi vàohoạt động, doanh nghiệp có xây dựng hệ thống xử lý nước thải nhưng sau đó Banquản lý đã nhiều lần phối hợp với Sở TN-MT đi kiểm tra, lấy mẫu kiểm định vànhận thấy chưa đạt yêu cầu. Ban Quản lý Khu kinh tế đã có văn bản yêu cầu Nhàmáy Hồng Đức Vượng tạm dừng hoạt động để xử lý, khắc phục, tiếp tục hoàn thiệnhệ thống xử lý môi trường. Phía công ty này đã cam kết tiếp tục hoàn thiện hệthống xử lý. Chúng tôi đang tiến hành lấy mẫu đi kiểm định tiếp mới có hướng xửlý”.

Đăng Đức