Phí ATM “móc túi” khách hàng

Thời gian gần đây, nhiều ngân hàng (NH) lại tăng phí ATM. Mớiđây nhất, HDBank chính thức thu phí thường niên 60.000 đồng/năm, còn trước đâymiễn phí. Chủ thẻ nội địa EximBank khi rút tiền cũng bị thu 1.100 đồng/giao dịchcho giao dịch đầu tiên thay vì miễn phí như trước.

Phí chuyển khoản cùng hệ thống 2.200 đồng, phí rút tiền2.200 đồng, in sao kê, phí cấp lại pin 30.000 đồng/lần, phí in hóa đơn 500 đồng/giaodịch, phí chuyển tiền liên ngân hàng qua ATM 10.000 đồng/giao dịch...

Hoa mắt với các loạiphí

Trước hàng loạt loại phí như vậy, ông Bùi Quốc Lợi, Giám đốcCông ty Dịch vụ kỹ thuật Minh Giao, nhìn nhận các doanh nghiệp giao dịch thườngxuyên với hàng tỉ đồng thì họ rất quan tâm đến việc tăng phí. “Riêng tại ACB,vì sử dụng dịch vụ nào tính phí dịch vụ đó nên khi chuyển khoản từ NH này sangMB phí bị tính cao hơn. Do vậy, nếu cộng lại một năm thì số tiền sử dụng dịch vụkhông phải là nhỏ” - ông Lợi nói.

Anh T., một khách hàng tại Hà Nội, cho rằng khi người tiêudùng sử dụng dịch vụ ATM thì việc phải trả phí là bình thường. “Vấn đề là mứcphí mà khách hàng phải trả là quá nhiều và cao. Mặt khác, NH phải thanh toánsòng phẳng lãi suất số tiền để trong thẻ của khách hàng. Bởi đối với những ngườicó thu nhập cao, số tiền mà họ duy trì trong tài khoản thẻ không nhỏ. Như vậyNH tự nhiên có được khoản lãi lớn”.

Gặp khó khăn nên thuphí?

Không ít khách hàng bức xúc cho rằng NH, tức bên cung ứng dịchvụ, thông thường muốn thu phí thì cứ đơn phương thông báo rồi tiến hành thu, lạmdụng quyền được thu và áp dụng những loại phí quá cao hoặc không phù hợp. Trongkhi đó, chất lượng dịch vụ ATM lại có vấn đề. Ví dụ như hết tiền, ngưng cung cấpdo nghẽn mạng, đặc biệt là vào các dịp lễ, tết. Thế nhưng phí ATM lại liên tụctăng.

TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính NH, phân tích cónhiều nguyên nhân khiến NH thu phí hoặc tăng phí ATM. Ví dụ: Những năm qua NHchủ yếu chú trọng vào dịch vụ cho vay mà không quan tâm nhiều đến phát triểnbán lẻ. Lợi nhuận của NH trước đây lớn nên họ sẵn sàng miễn phí dịch vụ. Songhiện nay kinh doanh ngày càng khó khăn, nguồn thu từ tín dụng giảm sút khiếncác NH tăng cường thu phí, trong đó có phí sử dụng thẻ và phí giao dịch trênATM.

“Gắn với chiếc thẻ ATM có quá nhiều loại phí, khác hẳn với ởnước ngoài hầu như không tính phí ATM. Nhưng việc sử dụng thẻ ATM ở Mỹ khác hẳnvới ở Việt Nam…” - ông Hiếu nói.

Lãnh đạo một NH tại TP.HCM lý giải đầu tư cho một cây ATMhơn 300 triệu đồng. Đầu tư hệ thống dữ liệu phần mềm, bản quyền… khoảng 450 triệuđồng.

“Nếu thời gian khấu hao là tám năm thì NH sẽ mất đi khoảng 1tỉ đồng/máy. Như vậy với một NH có khoảng 300-500 máy sẽ ngốn vài chục tỉ đồng/năm.Số tiền này chưa tính đến các loại phí như thuê mặt bằng, đường truyền… Thế nêndù có tăng phí đi chăng nữa cũng không bù đắp được chi phí mà NH đã bỏ ra” - vịnày nói.

Bất lợi cho ngườidùng thẻ ATM

Luật sư Trương Thanh Đức, Trung tâm Trọng tài quốc tế ViệtNam (VIAC), nói việc NH tăng các loại phí đối với thẻ ATM gây bất lợi cho ngườidùng thẻ ATM. Tuy việc này phần lớn dựa trên cơ sở giá cả thị trường nhưng khicác NH đều tăng phí ATM thì khách hàng vẫn phải chấp nhận vì ít có lựa chọnkhác.

“Về việc các NH thu nhiều loại phí đối với ATM có hợp lý haykhông thì còn phải xem xét trên nhiều góc độ. Có điều thấy rõ là việc tăng phínày sẽ ảnh hưởng đến sự tín nhiệm của người dùng thẻ và gây ra bất lợi đối vớiNH” - luật sư Đức bình luận.

Chẳng hạn khách hàng hủy bỏ thẻ, chuyển qua NH khác hoặcquay trở lại giao dịch tiền mặt, dẫn đến NH mất khách, mất nguồn thu, đồng thờimục tiêu hạn chế sử dụng tiền mặt sẽ bị ảnh hưởng.

Một trong các giải pháp để giảm phí, tức giảm giá dịch vụATM, theo luật sư Đức là Nhà nước phải tạo ra một môi trường cạnh tranh antoàn, lành mạnh và hiệu quả, qua đó buộc các NH phải giảm giá, trong đó có cáckhoản phí ATM. “Khi đó khách hàng sử dụng ATM sẽ có nhiều lựa chọn vì các NH phảicó những dịch vụ tốt nhất, có lợi nhất và rẻ nhất để phục vụ khách hàng”.

Một chuyên gia đề nghị không nêu tên cho rằng muốn thu phíATM thì phải xác định rõ ATM là dịch vụ hay là công cụ thực hiện chính sách củaNhà nước.

Theo đó, nếu coi ATM như một dịch vụ kinh doanh của NH, dịchvụ này phải hoạt động theo quy luật cung-cầu của thị trường. Thực tế, ATM hiệnchưa phải là dịch vụ thị trường đúng nghĩa và có nhiều biến tướng nên ngườidùng bức xúc.

Nếu coi ATM là công cụ chính sách của Nhà nước nhằm hạn chếviệc dùng tiền mặt, tạo thuận lợi trong quản lý, minh bạch dòng tiền thì các NHkhông được thu phí ATM.

“Tuy nhiên, sự nhập nhằng trong sử dụng và quản lý ATM củacác NH đã tạo ra những bất hợp lý. Do vậy, người dân phần nào đó còn chưa đồngtình với các khoản phí ATM cũng là điều dễ hiểu” - chuyên gia này cho hay.

Theo Yên Trang – Chân Luận
Pháp Luật TPHCM