Chuẩn bị thuốc Tết

Nên chuẩn bị loại thuốcgì?

Mọi người đều biết, trong những ngày vui xuân đón Tết khôngai muốn làm phiền hàng xóm và càng không muốn gõ cửa phòng khám, cửa hàng bándược phẩm. Để yên tâm, mỗi gia đình nên lưu ý một số điều để những ngày vuixuân đón Tết được vui vẻ, yên tâm. Với những người mắc bệnh mạn tính đã đượcxác định cần chuẩn bị đủ các loại thuốc cần thiết, nếu để thiếu thuốc bệnh sẽtăng lên, đôi khi còn gây nguy hiểm.

Thuốc dùng cho bệnh mạn tính là thuốc mà bác sĩ đã kê đơn vàđã được dùng hằng ngày, ví dụ bệnh tăng huyết áp, thiểu năng mạch vành, hen suyễn,bệnh đái tháo đường, bệnh viêm đại tràng mạn tính, bệnh xương khớp, bệnh gút...

Trong những ngày Tết, với các bệnh mạn tính có liên quan đếnchế độ ăn uống, càng cần có thuốc để uống một cách đều đặn, tuyệt đối không đượcbỏ hoặc dùng không thường xuyên do thiếu thuốc.

Ví dụ, bệnh đái tháo đường, trong những ngày Tết, do chế độăn uống không được kiểm soát nghiêm túc có thể làm cho đường huyết tăng cao vànguy cơ gây hôn mê rất có thể xảy ra. Hơn nữa, những ngày Tết, mấy ai lại nhắcnhở người có bệnh là ăn nhiều hay ăn ít, uống nhiều hay đừng uống, bởi vì thườngcó câu "no 3 ngày Tết".

Những ngày Tết thường làm đảo lộn nhịp sống thường ngày,ngoài ăn uống không điều độ, ăn nhiều bữa, không kiêng khem được, nhất là bánhngọt, nước ngọt, rượu, bia, cà phê, thuốc lá, lại quên uống thuốc hoặc hết thuốccàng làm cho đường huyết tăng cao đột biến.

Với người có bệnh tăng huyết áp, bệnh tim mạch thì trong nhữngngày Tết cũng nên chuẩn bị thuốc giảm huyết áp một cách đầy đủ, nếu thiếu thuốcsẽ làm cho huyết áp tăng đột biến, thậm chí xuất hiện cơn tăng huyết áp cấptính có thể đưa đến đột quỵ, tai biến mạch máu não.

Điều đáng lưu ý là thuốc làm giảm huyết áp cần chuẩn bị đủcác thuốc đã được bác sĩ khám bệnh, kê đơn và đang dùng hằng ngày, không nênquá lo lắng cho những ngày Tết mà tự mua thêm các loại khác khi không có trongđơn của bác sĩ. Bởi lẽ là thuốc làm giảm huyết áp, gần như loại nào cũng có tácdụng phụ, vì vậy đang dùng một loại nào đó không có tác dụng phụ và duy trì đượchuyết áp ổn định thì không nên mua dự phòng thêm một loại khác.

Ngày Tết, chắc chắn việc ăn uống sẽ có nhiều thay đổi (cả vềlượng, cả về chất và cả về số lần ăn, uống trong ngày), vì vậy, nếu người mắc bệnhvề đường tiêu hóa mạn tính như viêm loét dạ dày, viêm đại tràng mà thiếu thuốcthì rất có thể bệnh sẽ tái phát.

Một số bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽnmạn tính, bệnh tâm phế mạn (người lớn), viêm phế quản co thắt (trẻ em) khôngnên để thiếu thuốc làm giãn cơ trơn (thuốc chống khó thở) vì nếu thiếu sẽ rấtnguy hiểm khi cơn hen kịch phát xuất hiện.

Do đó, cần chuẩn bị đủ thuốc các loại mà bác sĩ đã kê đơn điềutrị. Nói như vậy có nghĩa là với các bệnh mạn tính, đã có đơn thuốc của bác sĩthì cần chuẩn bị các loại thuốc đầy đủ cho các ngày Tết, tránh hiện tượng dothiếu thuốc để uống (tiêm) làm cho bệnh nặng thêm, thậm chí gây biến chứng.

Thuốc thông thường: Trong mỗi gia đình cần có một số loạithuốc cấp cứu thường ngày để khi có sự cố xảy ra chưa đến mức phải đi bệnh việnngay thì có thuốc để sử dụng như thuốc hạ sốt, giảm đau (paracetamol,efferalgan...), thuốc chống mất nước khi bị nôn (do say rượu), tiêu chảy thườngdo rối loạn tiêu hóa (oresol, smecta), thuốc chống say tàu xe (nếu phải đi tàu,xe) như một số cao dán.

Cũng nên chuẩn bị một số loại thuốc thông dụng như thuốc nhỏmắt, nhỏ mũi (cloramphenicol 0,4%, sunfarin, nước muối sinh lý) để dùng khi bịđau mắt đỏ, sổ mũi hoặc ngạt mũi (nước muối sinh lý vệ sinh mũi, mắt sau khi đira đường trở về, nhất là các trẻ nhỏ).

Trong dịp Tết cũng nên chuẩn bị một số thuốc sát trùng nhưbetadin, cồn 70 độ, băng dính... Riêng đối với thuốc kháng sinh thì không đượcmua dự phòng khi không có đơn của bác sĩ bởi vì thuốc kháng sinh chỉ dùng để điềutrị khi có bệnh nhiễm khuẩn và cũng tùy theo mức độ của bệnh cũng như bệnh thuộccơ quan nào thì dùng loại kháng sinh gì chứ không thể dùng tự do được.

Nếu tự ý mua kháng sinh không rõ loại gì, thuộc nhóm khángsinh nào để dự phòng là rất nguy hiểm bởi vì khi tự mua thuốc kháng sinh để chữabệnh được gọi là dùng kháng sinh bừa bãi.

Việc dùng kháng sinh bừa bãi, không những không khỏi bệnh mànhiều trường hợp bệnh nặng thêm, đôi khi gây nguy hiểm, đó là chưa kể đến dị ứngthuốc kháng sinh hoặc làm gia tăng sự kháng thuốc của vi khuẩn, gây khó khăncho việc điều trị.

Một vài lời khuyên củathầy thuốc

Để cho những ngày Tết đúng nghĩa, những người bệnh đang dùngthuốc, nhất là bệnh về tim mạch, tăng huyết áp, bệnh đường hô hấp, tiêu hóa, bệnhđái tháo đường, hen suyễn... ngoài việc có thuốc dùng đủ thì nên tự nhắc nhởmình là đang mang bệnh cho nên cần ăn, uống kiêng khem đúng mực (không lạm dụngvà cũng không nên kiêng khem quá mức).

Ăn điều độ, đúng bữa, không nên uống quá nhiều rượu, bia, càphê hoặc hút nhiều thuốc lá, bởi vì ngày Tết người thân trong gia đình hoặc bạnbè, do tế nhị nên rất khó nhắc nhở.

Các loại thuốc dự phòng khác không phải cho bệnh mạn tínhcũng chỉ chuẩn bị vừa đủ trong các ngày Tết, không nên mua với số lượng nhiều,bởi vì khi thuốc đã quá hạn sử dụng thì phải bỏ đi, nếu tiếp tục dùng sẽ lợi bấtcập hại.

Theo PGS.TS Bùi Khắc Hậu
Sức khỏe và Đời sống