10 việc khiến hen phế quản chào thua

Vậy người bệnh hen suyễn cần làm gì để bệnh tái phát và dựphòng các đợt cấp của bệnh?

Trong thực tế, bệnh nhân hen phế quản nếu được quản lý tốthoàn toàn có cuộc sống lao động và sinh hoạt giống như người khỏe mạnh bình thường.Trên thế giới, đã từng có nhiều người bị hen phế quản vẫn làm ca sĩ, giáo viên,vận động viên, các nhà chính trị gia nổi tiếng... do vậy bệnh nhân hen phế quảncần yên tâm tin tưởng vào tiến bộ của khoa học và các phương pháp điều trị hiệnnay.

Phòng tránh bệnh chủ yếu là phải loại trừ được các yếu tốgây bệnh như tránh lạnh, tránh khói bụi, côn trùng, nấm mốc, phấn hoa... Điềutrị bệnh phải kịp thời, có hiệu quả, cắt được cơn hen trong thời gian ngắn nhất,không để cơn hen phát triển thành ác tính. Để phòng ngừa căn bệnh tái phát cũngnhư khởi phát các đợt cấp, ngoài việc tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị thìngười bệnh cũng cần tuân thủ các nguyên tắc sau đây:

Khônghút thuốc lá, thuốc lào, tránh xa khói thuốc: Khói thuốc chứa nhiềuhóa chất gây kích ứng niêm mạc đường hô hấp. Những người bị hen có hiện tượngviêm mạn tính ở đường hô hấp, nếu hút thuốc hay hít thụ động từ người hút thuốctình trạng viêm cũng sẽ nặng thêm lên và đưa đến cơn hen cấp. Ngoài ra, người bệnhcũng nên tránh các yếu tố gây kích ứng đường thở khác: mùi thơm, mùi hắc, phấnhoa, các loại bụi, hóa chất, tiếp xúc nghề nghiệp.

Giữ ấmcơ thể, hạn chế ra ngoài khi thời tiết lạnh: Không khí lạnh chính làtác nhân dễ khiến bạn mắc đợt cấp của hen suyễn, vì vậy hãy hạn chế ra ngoàikhi thời tiết lạnh, giữ ấm cho cơ thể trong trường hợp phải đi ra ngoài.

Khôngnuôi chó mèo, gà vịt, chim cảnh: Người bệnh tuyệt đối không đượctiếp xúc với vật nuôi để tránh hít phải lông, vẩy da hay những tế bào chết trêncơ thể của chúng, đây là một trong số những dị nguyên thường gặp gây đợt kịchphát của đợt cấp của bệnh hen suyễn.

Tránhnhững loại thức ăn dễ gây dị ứng: Người bệnh nên theo dõi và ghichép vào ghi chú để báo cáo lại cho bác sĩ điều trị xem mình thường dị ứng vớiloại thực phẩm nào, khi ăn thức ăn nào thì hay bị lên cơn hen để phòng ngừa vàcách ly. Những thức ăn dễ gây dị ứng bao gồm: tôm, cua, nhộng tằm…

Thận trọngkhi sử dụng thuốc: Người bệnh cần cảnh giác ngay với chính một sốthuốc chữa bệnh như kháng sinh, thuốc giảm đau aspirin... khi sử dụng thuốc cầnphải có chỉ dẫn của bác sĩ.

Phòngngừa nhiễm khuẩn đường hô hấp: Cảm lạnh, cúm, nhiễm virut hợpbào hô hấp, viêm phế quản, nhiễm khuẩn tai mũi họng, viêm xoang, viêm phổi làtác nhân gây khởi phát cơn hen khá phổ biến.

Bệnhnhân cần rửa tay thường xuyên, tránh những người nhiễm cúm, nhữngnơi tập trung đông người, điều trị triệt để các ổ nhiễm khuẩn đường hô hấptrên. Tiêm chủng phòng ngừa cúm hàng năm được khuyến cáo nhằm giảm các nguy cơbiến chứng của nhiễm cúm. Tiêm phòng phế cầu cũng được chứng minh có hiệu quả đốivới bệnh nhân hen phế quản.

Tập thểdục rèn luyện nâng cao sức khỏe: Trước khi tập thể dục bệnhnhân cần phải làm ấm cơ thể, xịt thuốc giãn phế quản truớc khi tập, tránh khôngkhí lạnh và khô, áp dụng bài tập thể dục phù hợp với khả năng. Trong lúc tập thểdục bệnh nhân lưu ý thở đường mũi và hoàn thành bài tập từ từ, tránh tập quálâu và gắng sức có thể gây khởi phát cơn hen.

Đối phóvới ô nhiễm môi trường: Có biện pháp đối phó với bụi ô nhiễm, ởtrong nhà và hạn chế đi ra ngoài trong những ngày thời tiết quá lạnh, ẩm ướt khắcnghiệt. Nếu bắt buộc phải đi ra ngoài cần mặc đủ ấm, đội mũ, quàng khăn và mangkhẩu trang sẽ giúp tránh hít phải khói, bụi và các mùi khó chịu. Khi về nhà, rửasạch mặt, chân tay và súc miệng. Dùng máy làm ẩm không khí để cho không khíphòng không bị khô.

Giữ chokhông khí trong nhà sạch sẽ: Sử dụng cửa sổ để giữ chokhông khí trong sạch. Mở rộng cửa sổ khi không khí nóng, ngột ngạt, khi nấu nướng,khi trong nhà có nhiều thứ nặng mùi. Sử dụng máy hút bụi hoặc khăn ướt lau sạchsàn nhà hoặc các vật dụng trong nhà. Khi thời tiết lạnh cần đóng kín cửa sổtránh gió lùa có thể gây nhiễm lạnh và gây đợt bùng phát cho bệnh nhân hen phếquản. Dọn dẹp đồ đạc trong nhà, tiêu diệt gián và côn trùng, nấm mốc trong nhà.

Khi đidu lịch: Cần phải có kế hoạch trước và xin ý kiến tư vấn của bác sĩđiều trị. Chuẩn bị đầy đủ sổ y bạ và lượng thuốc mang theo, nếu đi du lịchtrong thời gian dài phải đảm bảo có thể mua được thuốc ở nơi nghỉ.

Theo TS.BS. Vũ Văn Giáp

Trungtâm Hô hấp - BV Bạch Mai

Sứckhỏe và Đời sống