Đề xuất tạm tha tù có điều kiện

Các phạmnhân đang làm vệ sinh tại trại tạm giam Chí Hòa, TP.HCM.

Theo Trungtướng Lê Quý Vương (Thứ trưởng Bộ Công an), người đang chấp hành án phạt tù tạitrại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án (THA) hình sự công an cấp huyện,cơ quan THA hình sự cấp quân khu sẽ được tạm tha tù khi có đủ các điều kiện nhưsau:

Thuộc trườnghợp phạm tội lần đầu; đã chấp hành ít nhất bằng một nửa mức án tòa tuyên; đã thựcsự ăn năn hối cải, có kết quả cải tạo khá, tốt; đã chấp hành xong hình phạt bổsung, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại. Ngoài ra, trường hợp được tạm tha của họkhông làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự an toàn xã hội.

Tạo cơ hộicho phạm nhân hoàn lương

Ông Vươngcho biết người được tạm tha được hưởng các quyền cơ bản của công dân (trừ nhữngquyền mà tòa án hạn chế hoặc tước bỏ trong bản án đã tuyên đối với họ). Tuynhiên, họ cũng phải thực hiện các nghĩa vụ như tuân thủ các quy định của phápluật và quy định tại nơi cư trú; chịu sự giám sát, quản lý, giáo dục của chínhquyền địa phương nơi cư trú. Họ cũng bị cấm đảm nhiệm chức vụ, tham gia vào cáctổ chức chính trị và không được quyền bầu cử, ứng cử đại biểu Quốc hội.

Cũng theoông Vương, trong thời gian được tạm tha, nếu người được tạm tha có hành vi viphạm pháp luật và bị kết án tù (kể cả với hành vi phạm tội trước đó mà nay mớibị phát hiện) thì bị hủy quyết định tạm tha. Khi xét xử tội mới, tòa án sẽ tổnghợp thêm án phạt tù chưa chấp hành còn lại của họ.

Mục đích củachế định này là nhằm thể hiện chính sách nhân đạo của pháp luật đối với phạmnhân, giúp họ hoàn lương, hòa nhập cộng đồng sau khi đã đạt đủ các điều kiện nhấtđịnh.

Bên cạnh đó,việc thực hiện cơ chế tạm tha sẽ giảm quá tải cho các cơ sở giam giữ; giảm bớtngân sách trong đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí cho công tác quản lý, kinh phícác chế độ ăn, ở, khám, chữa bệnh, sinh hoạt đối với phạm nhân; giảm bớt biênchế cán bộ…

Theo ướctính, trung bình chi phí cho một phạm nhân trong một năm là khoảng 36 triệu đồng.Như vậy, nếu có khoảng 20.000 phạm nhân được tạm tha thì sẽ tiết kiệm cho ngânsách nhà nước 720 tỉ đồng/năm và giảm nhu cầu biên chế khoảng 3.000 cán bộ, chiếnsĩ ở cơ sở giam giữ.

Cần quy địnhthật rõ ràng, cụ thể

Phó Trưởngban Nội chính Trung ương Nguyễn Doãn Khánh nhận xét tạm tha có điều kiện trongTHA phạt tù là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong việc tạo cơ hộicho phạm nhân nỗ lực cải tạo, sửa chữa sai lầm, sớm được trở về với cộng đồng.

Tuy nhiên,trong quá trình xây dựng, ban hành chế định này cần phải có các quy định rõràng để tránh bị chồng chéo với các trường hợp ân xá, đặc xá, miễn, giảm án tù.

Một số đạibiểu khác cho rằng trách nhiệm của chính quyền địa phương sẽ rất nặng nề trongviệc giám sát, quản lý, giáo dục người được tạm tha, dễ phát sinh nhiều vấn đềphức tạp nên cần phải có các quy định thật cụ thể. 

Nhiều nước đã áp dụng Tạm tha có điều kiện trong THA phạt tù là một biện pháp đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng. Việc tạm tha tù có điều kiện không chỉ nhằm giảm số lượng phạm nhân trong nhà tù mà nó còn có ý nghĩa lớn hơn là thể hiện tính hướng thiện, tính nhân đạo của Nhà nước ta. Ông NGUYỄN SƠN, Phó Chánh án TAND Tối cao

Ông NguyễnVăn Thành (Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng) nói: “Phải quy định rõ đến cấpxã, phường về trách nhiệm quản lý phạm nhân được tạm tha khi trở về địa phương,tránh gây áp lực lên chính quyền địa phương, đồng thời phải lường trước các hệquả có thể xảy ra để có phương án giải quyết”.

Bà Lê ThịThu Ba (Phó ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương) thì nhấn mạnh đến yếu tốphải đảm bảo tính minh bạch, công khai, công bằng để tránh tiêu cực trong quátrình xét tạm tha. “Ngoài ra, cơ chế quản lý với người được tạm tha trong đề áncòn mờ nhạt, cần phải tiếp tục hoàn thiện” - bà Thu Ba nói.

Một số đạibiểu khác đề nghị không áp dụng tạm tha tù có điều kiện đối với người bị kết ántù từ 15 năm trở lên, tù chung thân, tử hình hoặc đối với tội hiếp dâm, tội giếtngười…

Theo Đặng Trung

Pháp luật TPHCM