Những quản giáo xinh đẹp giỏi việc nước, đảm việc nhà ở Trại giam Ninh Khánh
- Thứ năm - 26/03/2015 11:07
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Gọihọ là những đóa hoa nhuận sắc cũng không ngoa chút nào bởi các nữ quản giáo màchúng tôi gặp ở Trại giam Ninh Khánh đều rất xinh xắn và dịu dàng. Nhữngnữ quản giáo mà chúng tôi gặp khi xông đất Trại giam Ninh Khánh ấy là Thiếu táTrần Thị Huyền, Trưởng phân trại số 1 và hai quản giáo ở xưởng may mặc là Thượngúy Khương Thị Hương và Trung úy Đinh Thị Nguyệt. Nét xuân sắc trên gương mặtxinh tươi của các nữ quản giáo khiến cho mùa xuân như chậm lại. Ai đó từng nóicon người ta khi đã đẹp thì mặc thứ gì cũng đẹp. Những bộ sắc phục thô cứngkhông làm mất đi dáng vẻ mềm mại, đầy nữ tính của các chị.Trưởng phân trại và hai “chiến cơ”hiếu độngĐólà lời nói đùa của Thiếu tá Trần Thị Huyền khi nói về gia đình nhỏ của mình.Sinh năm 1979, chị Huyền đã có 18 năm công tác với xuất phát điểm của chị ban đầulà một cán bộ giáo dục. Chăm chỉ, cần mẫn và yêu nghề, từ một cán bộ giáo dụcbiết lắng nghe, nắm bắt tâm lý của các phạm nhân, nhất là với những chị em phạmnhân có hoàn cảnh, Huyền đã tạo sự yên tâm trong lòng họ. Khi được Ban giám thịtín nhiệm, giao nhiệm vụ làm Trưởng phân trại nữ, Huyền đã hơi do dự. Chị bảokhông phải mình sợ đứng trước nhiều người trong đó có cả những đồng nghiệp nhiềutuổi mà vì lo sức mình không kham nổi.“Cũngmay là trước đó tôi làm công tác giáo dục nên mọi chế độ, chính sách với phạmnhân, kể cả những văn bản pháp luật, điều lệ, nội quy,… tôi đều nắm rất rõ. Nhiềuphạm nhân, nhất là những đối tượng nhiều tiền án tiền sự, họ hiểu biết về luật,thấy tôi còn trẻ, cứ nghĩ “qua mặt” được nên giả vờ hỏi này nọ về chế độ, vềtiêu chuẩn. Với những trường hợp ấy, nếu mình không cứng luật, khi được hỏi màgiải thích không rõ ràng, họ sẽ vin vào đó để tấn công mình”, Thiếu tá Huyềntâm sự.
Quảngiáo Trần Thị Huyền.Theochị thì một chiến sỹ Công an khi khoác trên mình nhiệm vụ quản giáo phải nắm chắcluật, biết được quyền hạn của cán bộ đến đâu, những quy định nào phạm nhân phảichấp hành thì phạm nhân sẽ nghe và không vặn lại.Suốtngày bận bịu với công việc, chưa kể nhiều đêm đang dọn dẹp thì có kẻng báo động,thế là quăng tất cả đấy để chạy. Chồng cùng công tác trong trại giam nên vợ chồngchị ngày nào cũng phải dậy từ mờ sáng. Chị bảo nhiều lúc thương con lắm mà khôngbiết làm sao vì bố mẹ đôi bên đều ở xa nên phải “tự thân vận động”.“Haithằng con tôi cũng sinh hoạt theo hiệu lệnh nhà binh. Chúng nó thuộc từ tiếng kẻngbáo thức đến kẻng báo động. Có hôm đang chơi ngoài cửa, nghe tiếng kẻng rồi thấymẹ chạy vào khoác áo, thằng lớn vừa lôi xềnh xệch thằng em vừa nói: “Vào cho mẹđi báo động”, chị Huyền kể. Haivợ chồng cùng bận, công việc đưa hai con đi học được phó thác cho bác xe ôm gầnnhà, nhận tiền công theo tháng. Theo lời chị Huyền thì không riêng gì gia đìnhchị mà hầu hết những cặp vợ chồng cùng công tác ở Trại giam Ninh Khánh đều phảithuê người đưa đón con đi học. Mỗi khi về nhà, đánh vật với những nghịch ngợm củahai ông con, chị vẫn gọi đùa chúng là “chiến cơ” anh, “chiến cơ” em.Lấy việc giáo dục dần dần để cảmhóa26tuổi, trắng trẻo và ưa nhìn, Trung úy Đinh Thị Nguyệt trông như một học viênđang thực tập. Ấy vậy mà cô đã công tác được 5 năm rồi. Mái tóc buộc cao, gọngàng, Nguyệt đi lần lượt tới chỗ làm việc của từng phạm nhân, sát sao, chăm chúkiểm tra công việc họ đang làm. Hỏi Nguyệt có ngại không khi tiếp xúc với nhữngphạm nhân cao tuổi, cô cười rất tươi: “Ngày đầu chưa làm, nghĩ đến cũng hơi ngạinhưng bắt tay vào việc là quen ngay”.Dángthon thả và nét mặt tươi tắn, Nguyệt giống một diễn viên hơn là một chiến sỹCông an. Vậy mà cô không chỉ khoác trên người bộ trang phục Cảnh sát cứng nhắcmà còn là một nữ quản giáo, hàng ngày tiếp xúc với những con người có nhiều việclàm xấu trong xã hội, giờ đang phải trả giá. Họ tiêu biểu cho mặt trái của cuộcsống, luôn luôn tồn tại trong xã hội, chỉ vì một lúc xao lòng để cái xấu lấn lướtnên mới phải vào đây.QuêNguyệt cũng chính là nơi cô đang công tác. Mang tiếng gần nhà nhưng cũng phải nửatháng, Nguyệt mới có dịp ghé qua nhà. Từ khi lập gia đình rồi có con, cô càng bậnbịu hơn nên số lần tạt về qua nhà đếm trên đầu ngón tay.“Ngàyđầu làm quản giáo em thấy còn ngượng hơn về nhà chồng. Mình còn trẻ thế mà họ cứmột điều bà, hai điều xưng con, nghe đã thấy thế nào ý, nhiều lúc ngoài mặt thìcứ ra vẻ lạnh lùng nhưng trong bụng thì cứ lăn tăn không biết chọn cách xưng hônào cho hợp”, Nguyệt tâm sự. Cô tiết lộ có nhiều đêm cô đứng trước gương, tập xưnghô với hình ảnh của mình đến khi không vấp, không ngượng mới thôi. Trong suynghĩ của Nguyệt thì nghề quản giáo bắt buộc mình phải chuẩn chỉ, lúc cần thì phảithật nghiêm khắc nhưng cũng có lúc phải thể hiện tình cảm, thân thiện.
Quảngiáo Đinh Thị Nguyệt.“Mìnhcòn trẻ mà phạm nhân thì đông, lại rất ranh ma, chỉ cần một lần xưng hô không dứtkhoát, một cử chỉ gượng gạo là họ nhờn ngay”, Nguyệt kể.Từngày có nhà trẻ, tiếng trẻ con cũng khiến các phạm nhân mềm tính hơn nhưng mộtsố phạm nhân đang nuôi con nhỏ, nhân cơ hội ấy luôn viện lý do này nọ để trốnviệc. Là một quản giáo phụ trách đội có nhiều phạm nhân nuôi con nhỏ, Nguyệt phảitìm hiểu xem ai là người có lý do chính đáng, ai là người dựa hơi con để trốnviệc. Thế nên trước một lời xin nghỉ, bao giờ Nguyệt cũng cân nhắc rồi mới đưara quyết định.“Khôngchỉ lời ăn tiếng nói mà ngay cả cách viết cũng phải chọn từ, câu chữ sao chochuẩn xác bởi mình chỉ có hai con mắt chứ phạm nhân thì có nhiều tai, nhiều mắtlắm. Họ nhìn mình, theo dõi mình rồi đánh giá nên lúc nào cũng phải thận trọng”,Nguyệt kể. Hỏi cô có bí quyết gì khi tiếp xúc với phạm nhân cao tuổi, phạm nhânnhiều tiền án tiền sự, Nguyệt lại cười: “Chẳng có bí quyết gì ngoài việc phảigiáo dục dần dần”.“Xãhội có người nọ người kia thì trong này cũng vậy. Với những người cố tình khôngnghe, chúng tôi lấy phương pháp mưa dầm thấm lâu để cảm hóa nhưng không phải chỉcó động viên, thuyết phục suông, cần thiết cũng phải có kiểm điểm, kỷ luật nếubướng bỉnh, chống đối”, Nguyệt nói.Bố mẹ là quản giáo, con cái chấp nhậnthiệt thòi“Ngàytrước vào thăm em, mẹ em kêu trời bảo thương hai đứa cháu, giờ thấy chúng sángdậy sớm tập thể dục lại khen chăm”, Thượng úy Khương Thu Hương kể.ChồngHương cũng làm quản giáo, quê chồng bên Nam Định nên gia đình Hương với 4 thànhviên trở thành hạt nhân nữa cho khu tập thể hộ gia đình của trại thêm đông vui.Cũng giống như nhiều gia đình khác có vợ chồng cùng công tác trong trại giam,việc đưa đón con đi học ngoài xã Ninh Vân đều phải trông cậy vào những bác xeôm láng giềng. Dotính chất đặc thù công việc mà ở Ninh Vân bây giờ không chỉ hình thành một độixe ôm, gồm những người đàn ông đứng tuổi chuyên có nhiệm vụ đưa đi đón về bọntrẻ con cán bộ trại giam mà còn có cả một đội những phụ nữ đã ở tuổi xế chiều.Họ giúp các gia đình cán bộ trại giam những công việc lặt vặt trong gia đình nhưchăm bà đẻ, chăm người ốm, thậm chí là cả việc đi chợ giúp cũng được nhờ đến nhữngkhi nhỡ nhàng hoặc có khách mà các chị lại chưa thể rời nơi làm việc.“5hsáng đã phải ra khỏi nhà đến tối mịt mới về, nhiều khi họp hành rồi kẻng báo,…nên cởi được bộ sắc phục ra khỏi người thì con cũng ngủ say rồi”, Hương kể.
Quản giáo Khương Thu Hương.Sinhnăm 1984, Hương đã có thâm niên 8 năm công tác. Chồng cô cũng là quản giáo ởkhác phân trại, lại đi đội lẻ (nghĩa là đi làm ngoài đồng hoặc làm đá-pv) nênviệc chăm sóc hai đứa con nhỏ đều đến tay Hương. Nghề quản giáo không phân biệtnam nữ, mức độ nguy hiểm là ngang nhau nhưng khi được hỏi, ai cũng bảo rằngquen rồi, chỉ thấy thương con cái thiệt thòi.Phầnđông các quản giáo ở Trại giam Ninh Khánh, con cái thường gửi về quê nhờ ôngbà, chú bác chăm sóc hộ; ai không có điều kiện gửi về quê khi con đến tuổi đi họclại phải tìm trường ngoài thị xã cho con theo học, hằng ngày thuê người đưađón. Chính vì thế nên khi trong trại xuất hiện trẻ con là con các phạm nhân, mọingười đều thương chúng như thể con mình. Thiếutá Huyền bảo, quần áo của con không dùng đến hay mặc cộc rồi, chị lại mang vàotrong này cho con phạm nhân. Các chị em thấy thế cũng làm theo. Trong mắt mọingười, trẻ con ở đâu cũng là trẻ con và những đứa trẻ thiếu thốn cần phải thươngyêu nhiều hơn.“Ởtrong này các bé có tiêu chuẩn như phạm nhân nhưng nói là thế thôi chứ thịt cá,chỗ nào ngon mọi người cũng dành phần cho bọn trẻ. Thi thoảng anh em quản giáolại cho cân đường, hộp sữa,…”, một quản giáo nam cho biết. Lấyvợ ở quê, nửa tháng thậm chí có khi cả tháng mới về qua nhà nên những lúc nhớcon, anh lại vào nhà trẻ, bế ẵm, trêu đùa bọn trẻ con phạm nhân cho khuây khỏa.Dường như quá quen với cảnh đó nên hễ nhìn thấy cán bộ đi qua là bọn trẻ lạichìa tay đòi bế. Nhìn mấy quản giáo trẻ bế con phạm nhân, chúng tôi chợt hiểu rằngcho dù ở bất kỳ đâu, trong hoàn cảnh nào thì tình người mãi là chiếc cầu nối đểcon người xích lại gần nhau.Theo LamTrinhCảnh sát toàn cầu
Quảngiáo Trần Thị Huyền.Theochị thì một chiến sỹ Công an khi khoác trên mình nhiệm vụ quản giáo phải nắm chắcluật, biết được quyền hạn của cán bộ đến đâu, những quy định nào phạm nhân phảichấp hành thì phạm nhân sẽ nghe và không vặn lại.Suốtngày bận bịu với công việc, chưa kể nhiều đêm đang dọn dẹp thì có kẻng báo động,thế là quăng tất cả đấy để chạy. Chồng cùng công tác trong trại giam nên vợ chồngchị ngày nào cũng phải dậy từ mờ sáng. Chị bảo nhiều lúc thương con lắm mà khôngbiết làm sao vì bố mẹ đôi bên đều ở xa nên phải “tự thân vận động”.“Haithằng con tôi cũng sinh hoạt theo hiệu lệnh nhà binh. Chúng nó thuộc từ tiếng kẻngbáo thức đến kẻng báo động. Có hôm đang chơi ngoài cửa, nghe tiếng kẻng rồi thấymẹ chạy vào khoác áo, thằng lớn vừa lôi xềnh xệch thằng em vừa nói: “Vào cho mẹđi báo động”, chị Huyền kể. Haivợ chồng cùng bận, công việc đưa hai con đi học được phó thác cho bác xe ôm gầnnhà, nhận tiền công theo tháng. Theo lời chị Huyền thì không riêng gì gia đìnhchị mà hầu hết những cặp vợ chồng cùng công tác ở Trại giam Ninh Khánh đều phảithuê người đưa đón con đi học. Mỗi khi về nhà, đánh vật với những nghịch ngợm củahai ông con, chị vẫn gọi đùa chúng là “chiến cơ” anh, “chiến cơ” em.Lấy việc giáo dục dần dần để cảmhóa26tuổi, trắng trẻo và ưa nhìn, Trung úy Đinh Thị Nguyệt trông như một học viênđang thực tập. Ấy vậy mà cô đã công tác được 5 năm rồi. Mái tóc buộc cao, gọngàng, Nguyệt đi lần lượt tới chỗ làm việc của từng phạm nhân, sát sao, chăm chúkiểm tra công việc họ đang làm. Hỏi Nguyệt có ngại không khi tiếp xúc với nhữngphạm nhân cao tuổi, cô cười rất tươi: “Ngày đầu chưa làm, nghĩ đến cũng hơi ngạinhưng bắt tay vào việc là quen ngay”.Dángthon thả và nét mặt tươi tắn, Nguyệt giống một diễn viên hơn là một chiến sỹCông an. Vậy mà cô không chỉ khoác trên người bộ trang phục Cảnh sát cứng nhắcmà còn là một nữ quản giáo, hàng ngày tiếp xúc với những con người có nhiều việclàm xấu trong xã hội, giờ đang phải trả giá. Họ tiêu biểu cho mặt trái của cuộcsống, luôn luôn tồn tại trong xã hội, chỉ vì một lúc xao lòng để cái xấu lấn lướtnên mới phải vào đây.QuêNguyệt cũng chính là nơi cô đang công tác. Mang tiếng gần nhà nhưng cũng phải nửatháng, Nguyệt mới có dịp ghé qua nhà. Từ khi lập gia đình rồi có con, cô càng bậnbịu hơn nên số lần tạt về qua nhà đếm trên đầu ngón tay.“Ngàyđầu làm quản giáo em thấy còn ngượng hơn về nhà chồng. Mình còn trẻ thế mà họ cứmột điều bà, hai điều xưng con, nghe đã thấy thế nào ý, nhiều lúc ngoài mặt thìcứ ra vẻ lạnh lùng nhưng trong bụng thì cứ lăn tăn không biết chọn cách xưng hônào cho hợp”, Nguyệt tâm sự. Cô tiết lộ có nhiều đêm cô đứng trước gương, tập xưnghô với hình ảnh của mình đến khi không vấp, không ngượng mới thôi. Trong suynghĩ của Nguyệt thì nghề quản giáo bắt buộc mình phải chuẩn chỉ, lúc cần thì phảithật nghiêm khắc nhưng cũng có lúc phải thể hiện tình cảm, thân thiện.
Quảngiáo Đinh Thị Nguyệt.“Mìnhcòn trẻ mà phạm nhân thì đông, lại rất ranh ma, chỉ cần một lần xưng hô không dứtkhoát, một cử chỉ gượng gạo là họ nhờn ngay”, Nguyệt kể.Từngày có nhà trẻ, tiếng trẻ con cũng khiến các phạm nhân mềm tính hơn nhưng mộtsố phạm nhân đang nuôi con nhỏ, nhân cơ hội ấy luôn viện lý do này nọ để trốnviệc. Là một quản giáo phụ trách đội có nhiều phạm nhân nuôi con nhỏ, Nguyệt phảitìm hiểu xem ai là người có lý do chính đáng, ai là người dựa hơi con để trốnviệc. Thế nên trước một lời xin nghỉ, bao giờ Nguyệt cũng cân nhắc rồi mới đưara quyết định.“Khôngchỉ lời ăn tiếng nói mà ngay cả cách viết cũng phải chọn từ, câu chữ sao chochuẩn xác bởi mình chỉ có hai con mắt chứ phạm nhân thì có nhiều tai, nhiều mắtlắm. Họ nhìn mình, theo dõi mình rồi đánh giá nên lúc nào cũng phải thận trọng”,Nguyệt kể. Hỏi cô có bí quyết gì khi tiếp xúc với phạm nhân cao tuổi, phạm nhânnhiều tiền án tiền sự, Nguyệt lại cười: “Chẳng có bí quyết gì ngoài việc phảigiáo dục dần dần”.“Xãhội có người nọ người kia thì trong này cũng vậy. Với những người cố tình khôngnghe, chúng tôi lấy phương pháp mưa dầm thấm lâu để cảm hóa nhưng không phải chỉcó động viên, thuyết phục suông, cần thiết cũng phải có kiểm điểm, kỷ luật nếubướng bỉnh, chống đối”, Nguyệt nói.Bố mẹ là quản giáo, con cái chấp nhậnthiệt thòi“Ngàytrước vào thăm em, mẹ em kêu trời bảo thương hai đứa cháu, giờ thấy chúng sángdậy sớm tập thể dục lại khen chăm”, Thượng úy Khương Thu Hương kể.ChồngHương cũng làm quản giáo, quê chồng bên Nam Định nên gia đình Hương với 4 thànhviên trở thành hạt nhân nữa cho khu tập thể hộ gia đình của trại thêm đông vui.Cũng giống như nhiều gia đình khác có vợ chồng cùng công tác trong trại giam,việc đưa đón con đi học ngoài xã Ninh Vân đều phải trông cậy vào những bác xeôm láng giềng. Dotính chất đặc thù công việc mà ở Ninh Vân bây giờ không chỉ hình thành một độixe ôm, gồm những người đàn ông đứng tuổi chuyên có nhiệm vụ đưa đi đón về bọntrẻ con cán bộ trại giam mà còn có cả một đội những phụ nữ đã ở tuổi xế chiều.Họ giúp các gia đình cán bộ trại giam những công việc lặt vặt trong gia đình nhưchăm bà đẻ, chăm người ốm, thậm chí là cả việc đi chợ giúp cũng được nhờ đến nhữngkhi nhỡ nhàng hoặc có khách mà các chị lại chưa thể rời nơi làm việc.“5hsáng đã phải ra khỏi nhà đến tối mịt mới về, nhiều khi họp hành rồi kẻng báo,…nên cởi được bộ sắc phục ra khỏi người thì con cũng ngủ say rồi”, Hương kể.
Quản giáo Khương Thu Hương.Sinhnăm 1984, Hương đã có thâm niên 8 năm công tác. Chồng cô cũng là quản giáo ởkhác phân trại, lại đi đội lẻ (nghĩa là đi làm ngoài đồng hoặc làm đá-pv) nênviệc chăm sóc hai đứa con nhỏ đều đến tay Hương. Nghề quản giáo không phân biệtnam nữ, mức độ nguy hiểm là ngang nhau nhưng khi được hỏi, ai cũng bảo rằngquen rồi, chỉ thấy thương con cái thiệt thòi.Phầnđông các quản giáo ở Trại giam Ninh Khánh, con cái thường gửi về quê nhờ ôngbà, chú bác chăm sóc hộ; ai không có điều kiện gửi về quê khi con đến tuổi đi họclại phải tìm trường ngoài thị xã cho con theo học, hằng ngày thuê người đưađón. Chính vì thế nên khi trong trại xuất hiện trẻ con là con các phạm nhân, mọingười đều thương chúng như thể con mình. Thiếutá Huyền bảo, quần áo của con không dùng đến hay mặc cộc rồi, chị lại mang vàotrong này cho con phạm nhân. Các chị em thấy thế cũng làm theo. Trong mắt mọingười, trẻ con ở đâu cũng là trẻ con và những đứa trẻ thiếu thốn cần phải thươngyêu nhiều hơn.“Ởtrong này các bé có tiêu chuẩn như phạm nhân nhưng nói là thế thôi chứ thịt cá,chỗ nào ngon mọi người cũng dành phần cho bọn trẻ. Thi thoảng anh em quản giáolại cho cân đường, hộp sữa,…”, một quản giáo nam cho biết. Lấyvợ ở quê, nửa tháng thậm chí có khi cả tháng mới về qua nhà nên những lúc nhớcon, anh lại vào nhà trẻ, bế ẵm, trêu đùa bọn trẻ con phạm nhân cho khuây khỏa.Dường như quá quen với cảnh đó nên hễ nhìn thấy cán bộ đi qua là bọn trẻ lạichìa tay đòi bế. Nhìn mấy quản giáo trẻ bế con phạm nhân, chúng tôi chợt hiểu rằngcho dù ở bất kỳ đâu, trong hoàn cảnh nào thì tình người mãi là chiếc cầu nối đểcon người xích lại gần nhau.Theo LamTrinhCảnh sát toàn cầu